آشنایی با انواع فیوز مینیاتوری و موارد مصرف آنها

آیا با انواع فیوز مینیاتوری آشنایی دارید؟ می‌دانید این فیوزها در چه مواقعی کاربرد دارند و وظیفه‌شان چیست؟‌ ما در این مقاله می‌خواهیم به تمام سوالات پاسخ دهیم و شما را با انواع فیوز مینیاتوری آشنا کنیم. بنابراین، خواندن ادامه‌ی این مقاله را به شما پیشنهاد می‌کنیم. همراه ما باشید و در پایان، هر سوالی برایتان پیش آمد، در قسمت نظرات مطرح فرمایید تا برقکاران آچاره پاسخگوی شما باشند.

آشنایی با انواع فیوز مینیاتوری 

فیوز مینیاتوری را به اختصار، با نام MCB می‌شناسند که کوتاه شده نام کامل Miniature Circuit Breaker است. کلید مینیاتوری یا فیوز مینیاتوری، در حقیقت این فیوزها با قطع و کنترل جریان برق، از وسایل برقی مانند یخچال، تلویزیون و کولر در برابر جریان‌های شدید و غیر مجاز برق محافظت می‌کند. از آنجا که فیوز مینیاتوری حساسیت بسیار بالایی دارد، در صورتی که جریان برق زیادتر از حد معمول شود، متوجه شده و با قطع کردن جریان در مدار، واکنش نشان می‌دهد. از این جهت، انواع فیوز مینیاتوری را فیوز محافظتی می‌دانند. کم و زیاد شدن برق می‌تواند به لوازم برقی خانه آسیب برساند و آن‌ها را بسوزاند. فیوز مینیاتوری با کنترل جریان برق، مانع آسیب دیدن وسایل برقی در زمان نوسانات می‌شود.

جریان برق در فیوز مینیاتوری چگونه قطع می‌شود؟

فیوزهای مینیاتوری، از یک نوار فلزی تشکیل شده‌اند که داخل محفظه‌ای غیر رسانا جا گرفته است. جریان برق غیر مجاز، هنگام عبور از مدار داخلی فیوز مینیاتوری، منجر به ذوب شدن نوار فلزی می‌شود. با این کار، جریان برق در انواع فیوز مینیاتوری قطع می‌شود.

انواع فیوز یا کلید مینیاتوری

فیوزها، بر اساس مواردی چون ولتاژ، نحوه کارکرد، سرعت عملکرد، و نوع کلاهک فیوز، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. اما، به طور کلی می‌توان آن‌ها را در دو دسته قرار داد. 

1. کلید مینیاتوری تندکار: این فیوز، واکنش بسیار سریعی در برابر جریان برق دارد. سرعت آن در قطع جریان بسیار زیاد است و بیشترین استفاده از این نوع فیوز مینیاتوری، مصارف روشنایی است.
2. کلید مینیاتوری کندکار: این نوع فیوز، سرعت عمل فیوز تندکار را ندارد و واکنش ملایمی در برابر جریان برق دارد و آن را کمی دیرتر و کندتر قطع می‌کند.

فیوزها، به جز این دو نوع، بر اساس تیپ و کاربردشان هم دسته بندی می‌شوند که در ادامه، تیپ‌های مختلفشان را بررسی می‌کنیم.

انواع فیوز مینیاتوری: تیپ A

این تیپ فیوز، برای مصارف آزمایشگاهی است و جریان‌های ۲ یا ۳ برابر بیشتر را قطع می‌کند. حساسیت بالای این فیوز، آن را برای مصارف آزمایشگاهی مناسب کرده است.

مطلب پیشنهادی: نحوه تنظیم مشعل گازی پارس

 تیپ B

این نوع فیوز مینیاتوری، مناسب مصارف خانگی است و در دسته فیوزهای تندکار قرار می‌گیرد. هر زمان که جریان برق ورودی چند برابر بیشتر از تحمل فیوز باشد، به سرعت برق را قطع می‌کند و مانع صدمه دیدن وسایل خانگی می‌شود. از آن‌جا که فیوز تیپ B حساسیت بالایی دارد، برای مصارف خانگی بسیار مناسب است.

تیپ C

این نوع فیوز، کندکار است و در صنایع استفاده می‌شود. زمانی که این فیوز برای قطع برق نیاز دارد، بیش از تیپ B است و هر زمان که اضافه بار جریان به بیش از ۱۰ برابر جریان اصلی برسد، فیوز تیپ C آن را قطع می‌کند. این فیوز و فیوز B بیشترین کاربرد را در مصارف ساختمان‌های مسکونی دارند.

تیپ D

این فیوز هم در دسته فیوزهای کندکار قرار می‌گیرد و زمانی که طول می‌کشد تا عمل کند، بیش از فیوز تیپ C است. از این نوع فیوز مینیاتوری، در مولدهای اشعه ایکس و دیگر ترانسفورماتورها استفاده می‌شود. زمانی که اضافه جریان برق به بیش از ۲۰ برابر برسد، فیوز برق را قطع می‌کند.

انواع فیوز مینیاتوری: تیپ K

این فیوز در دسته فیوزهای تندکار قرار می‌گیرد و زمانی که جریان برق ۸ یا ۱۰ برابر جریان برسد، آن را قطع می‌کند. 

تیپ Z

این فیوز، برق را در سریعترین زمان قطع می‌کند و از فیوزهای دیگر حساس‌تر است. کافیست جریان برق به ۲ یا ۳ برابر جریان مجاز برسد تا این فیوز فعال شود. این فیوز در مدارهای نیمه هادی و مدارهایی که حساسیت زیادی دارند استفاده می‌شود.

استاندارد جهانی ساخت انواع فیوز مینیاتوری

دو استاندارد، برای ساخت فیوزهای مینیاتوری در جهان تعریف شده است. IEC/EN 60898 و IEC/EN 60947-2. 

در این استانداردها، مقررات و مشخصاتی درباره عملکرد این فیوزها تعریف شده است. یکی از نکاتی که هنگام خرید انواع فیوز مینیاتوری باید در نظر بگیرید، علامت استاندارد، و همینطور کد ۱۰ رقمی ثبت شده روی محصول است.

دسته بندی انواع فیوز مینیاتوری از نظر جریان

این کلیدها را می‌توان در دو دسته‌ی AC و DC جای داد. کلیدهای مینیاتوری DC به گونه‌ای هستند که می‌توان از آن‌ها به جای کلیدهای AC هم استفاده کرد. اما از جهت عکس، ممکن نیست و کلیدهای AC آسیب می‌بینند.برای این که متوجه شوید کلید شما در چه دسته‌ای قرار دارد، هنگام خرید فیوز به نوشته‌های روی محصول توجه کنید.

بیشتر بخوانید: تست سنسور دما + زمان تعویض سنسور دما کولر گازی‎‎

توان فیوز در قطع جریان برق

هنگام تهیه فیوز، باید به قدرت آن در قطع برق توجه کنید و فیوزی مناسب با نوع کارکرد تهیه کنید. اما منظور از قدرت یا توان قطع جریان فیوز چیست؟ توان قطع جریان، یعنی نهایت جریانی که فیوز قادر است قطع کند، بدون آن که آسیبی ببیند. در صورتی که جریان، بیشتر از حد تحمل و توان فیوز باشد، فیوز آسیب می‌بیند. اکثر فیوزهای مینیاتوری، تا ۲۵ کیلو آمپر توان دارند.

فیوز مینیاتوری و فیوز ایزولاتور چه تفاوتی با هم دارند؟

از نظر ظاهری، هر دو فیوز مشابه همدیگر هستند. اما فیوز ایزولاتور یا جدا کننده، مانند فیوز مینیاتوری، از مدار محافظت نمی‌کند. اگر به نماد درج شده روی فیوزها توجه کنید، متوجه تفاوت هر دو فیوز با هم خواهید شد.

پایان

در این مقاله، انواع فیوز مینیاتوری را بررسی کردیم. چنانچه پرسش یا نظری در خصوص این مقاله دارید، در قسمت نظرات مطرح فرمایید تا کارشناسان ما به آن‌ها پاسخ دهند.