راهنمای انتخاب رادیاتور بخاری مناسب ماشین
تعمیرکاران توصیه میکنند هنگام انتخاب مایع خنک کننده، با نمایندگیهای تخصصی قطعات یدکی تماس بگیرید و کد WIN خودروی خود را به فروشنده اطلاع دهید و طبق آن خرید کنید. اگر ارائه شماره شناسایی خودرو غیرممکن باشد انتخاب بر اساس برند و نوع وسیله نقلیه و سال ساخت انجام میشود. در این مقاله از مجله آچاره به بررسی اندازه و نحوه انتخاب رادیاتور بخاری مناسب ماشین میپردازیم تا اطلاعت کاملی در اینخصوص داشته باشید.
رادیاتورها از چه موادی ساخته شدهاند؟
سیستم خنک کننده استاندارد در خودروهای قدیمی از مس ساخته میشد. این ماده عملکرد خوبی در انتقال حرارت دارد اما هزینه آن بالا است. بنابراین تولید کنندگان سعی میکنند قطعات یدکی سیستم گرمایش را از آلومینیوم بسازند. آلومینیوم وزن کمتری دارد و به دلیل نیاز به استفاده از تجهیزات خاص، تعمیر آن دشوارتر است.
رادیاتور ماشین شما از گرم شدن بیش از حد یا یخ زدن موتور جلوگیری میکند. این کار اصلی آن است و کار مهمی است. بعضی رادیاتورها همچنین مایع گیربکس را در دمای خوبی نگه میدارند. از نظر فنی یک ماشین میتواند بدون رادیاتور کار کند اما موتور سریع بیش از حد گرم میشود. در مورد این قطعه حیاتی از تجهیزات و مواردی که در زمان تعویض آن باید به دنبال آن باشید بیشتر بیاموزید.
رادیاتور ماشین چگونه کار میکند؟
موتور خودروی شما گرمای زیادی تولید میکند. خوشبختانه مایع خنک کننده از گرم شدن بیش از حد آن جلوگیری میکند. وقتی مایع خنک کننده از داخل و اطراف موتور عبور میکند گرما را جذب کرده و به رادیاتور میبرد. زمانی که به رادیاتور میرسد مایع خنک کننده در لولهها جریان می یابد. حرکت خودرو هوا را از میان ردیفهایی که بین لولهها میگذرد فشرده میکند و در حین حرکت، مایع خنککننده خنک میشود.
این گرما را از طریق هواکش مشبک جلو رادیاتور خودرو دفع میکند و سپس مایع خنککننده به موتور باز میگردد تا خنکسازی آن ادامه یابد. تا زمانی که رادیاتور بتواند گرما را به سرعت دفع کند تا مایع خنک کننده را کارآمد نگه دارد، موتور قادر است بدون گرم شدن بیش از حد کار کند. اگر رادیاتور به طور موثر کار نکند یا برای اسب بخار تولید شده کافی نباشد موتور بیش از حد گرم میشود.
بخشهایی از سیستم خنک کننده موتور
از نظر تئوری رادیاتور یک مبدل حرارتی نسبتاً ساده است. اما برای عملکرد صحیح، رادیاتور باید بتواند مایع خنک کننده را پمپ کند، خنک کننده را ذخیره کند و گرما را به طور موثر تبادل کند. این فرآیندها به چند بخش کلیدی نیاز دارند که در ادامه با جزئیات بیشتر توضیح خواهیم داد.
محاسبه رایگان هزینه تعمیرات خودرو !
1. هسته رادیاتور
بزرگترین بخش یک رادیاتور و قسمتی که مردم ابتدا به آن فکر میکنند هسته است. هسته شامل لولههای فلزی است که با بالههای کوچک احاطه شدهاند و مایع خنک کننده برای دفع گرما وارد آن میشود. گرما به بالههایی که بین ردیفهای لوله قرار دارد منتقل میشود. پرههای خنک کننده معمولاً از آلومینیوم نازک ساخته میشوند و به شکل ردیفهایی از “v”های کوچک بین لولهها به نظر میرسند.
بالهها ممکن است در اثر حشرات و زبالههای جادهای آسیب ببینند و مسدود شوند. بنابراین باید به طور دورهای آنها را تمیز کنید تا عملکرد آنها حفظ شود. هستهها در اندازههای مختلف و با تعداد ردیفهای متفاوت وجود دارند. تفاوتهای زیادی در انواع هستهها وجود دارد. رادیاتورها طول عمر بسیار بالایی دارند و بین 8 تا 10 سال بدون نیاز به تعویض کار میکنند.
2. شیلنگهای ورودی و خروجی
شیلنگ ورودی مایع خنک کننده را از موتور گرفته و به داخل رادیاتور میکشد. شیلنگ خروجی مایع خنک کننده را به موتور برمیگرداند. شیلنگها با وجود اینکه ساده ترین قسمت رادیاتور هستند، آسیب پذیرترین نقاط رادیاتور نیز محسوب میشوند. از آنجایی که شیلنگهای رادیاتور مستعد ساییدگی و پارگی داخلی هستند ممکن است تا زمانی که نشتی نداشته باشند متوجه تخریب آنها نشوید. شیلنگهای رادیاتور معمولاً حدود 4 سال عمر میکنند اما بسته به استفاده ممکن است نیاز به تعویض زودتر داشته باشند.
تعمیرات تخصصی خودرو با تیم حرفهای آچاره
3. شیلنگهای هیتر
رادیاتورها علاوه بر خلاص شدن از گرمای موتور، گرما را به داخل کابین مسافران هم هدایت میکنند. شیلنگهای هیتر به هسته بخاری زیر داشبورد خودروی شما متصل میشوند. مانند شیلنگهای رادیاتور، باید هر چهار سال یکبار شیلنگ بخاری را تعویض کنید.
4. درب رادیاتور
رادیاتور خودرو باید تحت فشار بماند تا بتواند مایع خنک کننده را به گردش درآورد. درپوش رادیاتور به عنوان یک شیر فشار عمل میکند. زمانی که رادیاتور به حداکثر فشار رسید دریچه درپوش باز میشود. زمانی که دریچه باز میشود، گرما خارج شده و مایع خنک کننده اضافی به مخازن سرریز جریان مییابد. زمانی که خنک شد، این مایع خنک کننده به داخل رادیاتور کشیده میشود. درپوشهای رادیاتور با چگالیهای مختلف بر حسب psi تنظیم میشوند. اکثر درپوشهای رادیاتور روی 15 psi تنظیم میشوند. مهم است که فشار زیادی وجود نداشته باشد زیرا ممکن است به رادیاتور آسیب برساند.
از طرف دیگر نداشتن فشار کافی میتواند باعث گرم شدن بیش از حد موتور شود. همیشه از چگالی درپوش رادیاتور که در دفترچه راهنمای خودرو توصیه شده استفاده کنید. درپوشهای رادیاتور تا پایان عمر وسیله نقلیه شما دوام میآورند اما باید حداقل هر شش ماه یک بار درپوش رادیاتور را چک کنید. فقط وقتی برای سرویس میروید مراقب باشید. درب رادیاتور فوق العاده داغ میشود و هرگز نباید درپوش داغ رادیاتور را لمس کنید.
5. شیر تخلیه یا دوشاخه تخلیه
همه رادیاتورها دارای پتکوک تخلیه نیستند اما بدون شک این قسمت کوچک تعمیر و نگهداری رادیاتور را بسیار آسان میکند. پت کوک از نشت مایع خنک کننده جلوگیری میکند اما تخلیه رادیاتور را نیز آسان تر خواهد کرد. از آنجایی که پت کوک برای تخلیه است معمولاً در پایین رادیاتور شما قرار دارد. پت کوک رادیاتور باید به اندازه هسته (تقریبا 10 سال) دوام بیاورد.
6. فن
در حالی که همه رادیاتورها دارای فن نیستند اکثر رادیاتورهای مدرن به فن مجهز شدهاند. افزودن فن برقی برای کمک به پخش گرما یکی از راههایی است که رادیاتورهای مدرن نسبت به پیشینیان خود بهتر عمل کنند. فنها معمولاً در دو نوع هستند: آنهایی که هوای بیرون را به داخل میکشند و آنهایی که هوای گرم را خارج میکنند. فنهای کششی عموما بهتر عمل میکنند. فن در بین موتور و رادیاتور قرار دارد. معمولاً فن از حرکت موتور برای چرخش استفاده میکند. اکثر فنها دارای یک پوشش فن نیز هستند که به جلوگیری از تأثیر منفی گرمای موتور روی رادیاتور کمک میکند. یک فن رادیاتور باید اندازه رادیاتور دوام بیاورد.
7. ترموستات
اگرچه هدف اصلی جلوگیری از داغ شدن موتور است اما در اصل میخواهید اجازه دهید گرم شود. ترموستاتها از جریان مایع خنک کننده به داخل موتور تا زمانی که به دمای عملیاتی برسد جلوگیری میکنند. محل قرارگیری ترموستات به وسیله نقلیه شما بستگی دارد. برای اکثر وسایل نقلیه، میتوانید شیلنگ رادیاتور بالایی را تا محفظه ترموستات دنبال کنید. ترموستات یک شیر مکانیکی است و زمانی که به دمای تنظیم شده خود معمولاً حدود 170 درجه، میرسد موم منبسط شده و دریچه را باز میکند. زمانی که موتور خنک میشود سوپاپ دوباره بسته میشود. ترموستات تا پایان عمر رادیاتور شما دوام خواهد آورد.
8. پمپ آب
پمپ آب مایع خنک کننده را از موتور به رادیاتور میرساند و دوباره برمیگرداند. این دستگاه ساده به میل لنگ موتور متصل است. بنابراین تا زمانی که موتور کار میکند باید مایع خنک کننده در گردش باشد. مایع خنک کننده از طریق شیلنگ پایینی رادیاتور پمپ را ترک میکند، سپس به رادیاتور و سپس به پمپ باز میگردد. پمپهای آب بین 60000 تا 90000 مایل دوام میآورند.
چگونه تشخیص دهیم رادیاتور خودرو معیوب است؟
موتور ماشین ممکن است علیرغم داشتن رادیاتور بد به درستی کار کند. رانندگان باید به علائم گرفتگی رادیاتور خودرو توجه کنند تا عملکرد موتور را بهینه نگه دارند و در تعمیرات گران قیمت صرفه جویی کنند. عوامل زیادی وجود دارد که میتواند باعث خرابی رادیاتور ماشین شما شود از جمله زنگ زدگی و مایع خنک کننده بیکیفیت. آلایندهها میتوانند باعث شوند که موتور بیشتر از حد معمول داغ شود بهویژه زمانی که شما مرتباً رادیاتور را شستشو نمیدهید. بنابراین با ما همراه باشید تا بدانید چگونه میتوانید گرفتگی رادیاتور را تشخیص دهید و قبل از اینکه هزینههای زیادی برای تعمیر و تعویض صرف شود مشکل را حل کنید.
علائم کلیدی خرابی رادیاتور ماشین
جزئیات زیر برخی از رایج ترین علائم خرابی رادیاتور است که باید به آنها توجه کنید و اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید:
1. دمای بالای گیج
زمانی که موتور بیش از حد گرم میشود خوانش دمای گیج به سمت ناحیه قرمز حرکت میکند. این معمولاً نشانه خراب بودن رادیاتور است. مدلهای جدید خودروها دارای دماسنجهای دیجیتالی هستند که زمانی که دمای موتور به منطقه خطر نزدیک میشود بهطور خودکار هشدار میدهند.
2. نشتی مایع خنک کننده
چنانچه وقتی رادیاتور خراب میشود مایع خنککننده نتواند در رادیاتور گردش کند تمایل دارد به بیرون نشت کند و به سایر قسمتهای خودرو نفوذ کند. شما معمولاً میتوانید این موضوع را با مشاهده قطرات مایع خنک کننده در کف گاراژ یا زیر بدنه خودرو تشخیص دهید. زمانی که این بررسی را انجام دادید، رادیاتور را چک کنید و ببینید آیا علائم نشتی در مجموعه وجود دارد یا خیر.
از دیگر دلایل نشت رادیاتور خودرو میتوان به گرفتگی رادیاتور به دلیل زنگ زدگی که باعث ایجاد ترک و فرسودگی اطراف لکهها میشود اشاره کرد. اگر اینطور باشد شستشوی کامل نمیتواند مشکل را حل کند. قبل از اینکه نشتی بزرگتر شود و نیاز به تعویض کامل داشته باشید باید به مکانیک مراجعه کنید تا در اسرع وقت تعمیر رادیاتور را انجام دهد. علاوه بر این اگر در استفاده از ابزار و تعمیر قطعات خودرو مهارت دارید میتوانید به تنهایی نشتی رادیاتور خودرو را نیز برطرف کنید.
3. خنک کننده غلیظ و بی رنگ
خنک کنندهها در اتومبیل ها از نظر رنگ متفاوت هستند که اهداف مختلفی را انجام میدهند. اما اگر این خنککنندهها غلیظ به نظر میرسند و بهطور عجیبی تغییر رنگ دادهاند علامت گرفتگی رادیاتور خودرو است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که زنگ، لجن و سایر آلایندهها در مایع خنککننده مخلوط شوند و آن را قهوهای کثیف میکنند. اگر با این ظاهر مایع خنک کننده مواجه شدید بدانید که رادیاتور شما رو به نابودی پیش میرود.
4. بالههای آسیب دیده رادیاتور
اگر تا به حال رادیاتورها را دیده باشید میدانید که دارای بالههایی بسیار نازک و ظریف هستند. به همین دلیل است که احتمال ایجاد فرورفتگی روی بالهها و صاف شدن آنها در برابر رادیاتور بسیار زیاد است. وقتی این اتفاق میافتد جریان هوا محدود میشود که توانایی رادیاتور را برای خنک نگه داشتن چیزها مختل میکند. عوامل زیادی میتوانند باعث آسیب به بالهها شوند، از جمله مواردی که به ماشین شما برخورد میکند، نصب نامناسب و غیره.
5. پمپ آب آسیب دیده
یکی از علائم خرابی رادیاتور این است که پمپ آب خودرو آسیب میبیند. اگر رادیاتور خودرو معیوب باشد، جریان مایع خنک کننده در پمپ آب متوقف میشود. در نتیجه بدون خنک کننده، فلزات شروع به اصطکاک کرده و فشار ایجاد میکنند. در نتیجه به پمپ آب آسیب وارد میشود.
رادیاتور غیر اصل
اگر خودرو جدید نباشد قطعهسازان آنالوگهای بخاری اصلی را توسعه داده و به فروش میرسانند که میتواند به مراتب ارزانتر باشد. هنگام انتخاب رادیاتور غیر اصل به موارد زیر توجه کنید:
- ابعاد دستگاه یعنی مقایسه آنها با رادیاتور موجود
- مواد برای ساخت قطعه
- ساخت و ساز
- تعداد و محل صفحات انتقال حرارت
اندازه رادیاتور مناسب ماشین
یکی از پارامترهای مهم در این انتخاب گنجایش رایاتور است که با واحد لیتر بیان میشود. برای مثال رادیاتور مناسب 206 دارای گنجایش 3.5 لیتر و رادیاتور مناسب پراید دارای گنجایش 2 تا 3 لیتر است.
جمع بندی
زمانی که در مورد رادیاتورها صحبت میکنیم درک اینکه دقیقا چگونه برای خنک کردن موتور کار میکنند امری مفید است. وظیفه رادیاتور این است که مقداری گرما را متناسب با کارکرد موتور حذف کند. اگر به داخل هسته رادیاتور نگاهی بیندازیم منبع اصلی خنک کننده از لولهها و پرهها میباشد. همانطور که گرما از مایع خنک کننده از طریق دیواره لوله دفع میشود به بالهها منتقل خواهد شد. وقتی هوا از روی پرهها عبور میکند گرما را از رادیاتور دور میکند. بسته به دمای هوا و سرعت حرکت در رادیاتور خودروی شما، باید دمای زیادی از مایع خنک کننده خارج شود. انتخاب رادیاتور بخاری مناسب ماشین به بهینه سازی عملکرد اتومبیل شما برای سالیان متوالی کمک خواهد کرد.