طریقه نصب انواع لوستر (آموزش تصویری و گام به گام)
لوسترها باعث ایجاد زیبایی و ظرافت در محیط می‌شوند. سبک لوستر می‌تواند به‌خوبی نشان‌دهنده سلیقه شما باشد. نصب لوستر روشی بسیار عالی برای افزایش زیبایی فضا است؛ چون علاوه بر افزایش روشنایی فضا می‌تواند سبکی منحصربه‌فرد به خانه شما اضافه کند.
لوسترها درجاهای مختلفی قابل‌استفاده هستند مثلاً برای بالای میز غذاخوری در راهروها و یا حتی بالای جزیره در آشپزخانه. فارغ از محل قرارگیری، نکته مهم طریقه نصب لوستر صحیح و ایمن است! چون لوستر در ارتفاع قرار می‌گیرد و سقوط آن ضرر مالی و حتی جانی در پی خواهد داشت.
بسیاری از افراد فکر می‌کنند نصب کردن لوستر پیچیده است، یا زمان کافی برای نصب ندارند و یا از کار با برق می‌ترسند و معمولاً آن را به متخصص واگذار می‌کنند. ما در آچاره متخصصانی داریم که در این خصوص می‌توانند به شما کمک کنند.
اگر دوست دارید خودتان لوستر منزلتان را نصب کنید به شما یاد خواهیم داد چطور این کار را انجام دهید. درست است که بسیاری از افراد نصب لوستر را به برقکار می‌سپارند اما اگر استفاده از ابزار را بلد باشید و کمی دقت کنید با راهنمای گام به گامی طریقه نصب لوستر که در ادامه آورده‌ایم خودتان می‌توانید این کار را به‌راحتی انجام دهید.
نحوه نصب لوستر در چند مرحله ساده تقسیم‌بندی می‌شود. در این مقاله در مورد نحوه باز کردن لوستر قبلی هم صحبت شده است. نکتی باید رعایت شود که شامل موارد زیر است:
- قبل از شروع کار، حتماً جریان برق را قطع کنید.
- از ابزار و وسایل مناسب برای نصب لوستر استفاده کنید.
- سیم‌های برق را به درستی وصل کنید تا از برق گرفتگی جلوگیری شود.
- اگر در نصب لوستر مشکل دارید، از یک برقکار حرفه‌ای کمک بگیرید.
- برای نصب لوسترهای سنگین، حتماً از یک نفر کمک بگیرید.
- اگر لوستر دارای حباب‌های شیشه‌ای است، حتماً آنها را با دقت نصب کنید تا از شکستن آنها جلوگیری شود.
- برای تمیز کردن لوستر، از مواد شوینده ملایم استفاده کنید.
هشدار: برای انجام هر کدام از مراحل و کارهای گفته شده در این مقاله تمامی نکات ایمنی لازم را رعایت کنید. اگر با ابزارها و روش‌های استفاده از آنها آشنا نیستید کار را به یک متخصص بسپارید.
نکات مهم در نحوه نصب لوستر جدید
قبل از اینکه شروع به نصب نورافشان یا لوستر کنید، بهتر است اول اطمینان حاصل کنید که همه دستورالعمل‌ها را به‌طور کامل خوانده‌اید. همان‌طور که قبل از پخت یک غذا دستور آن را به‌طور کامل می‌خوانید، بهتر است ابتدا تمام متن این مقاله را مطالعه کنید و قبل از شروع کار حتما برق لوستر را قطع کنید.
آشنایی با سیم‌کشی و رنگ‌بندی سیم‌ها
در هنگام نصب لوستر، تشخیص صحیح سیم‌ها اهمیت زیادی دارد تا از خطر برق‌گرفتگی یا سوختن لوازم جلوگیری شود. لازم است رنگ‌بندی سیم‌ها را به‌درستی بشناسید و نحوه تست ایمن آنها را با ابزارهای ساده مثل فازمتر یا ولت‌سنج بلد باشید. این شناخت به شما کمک می‌کند اتصال دقیق‌تری انجام دهید و از بروز اشکالات احتمالی پیشگیری کنید. در ادامه، علاوه بر جدول رنگ استاندارد ایران، روش مرحله‌ای تست سیم‌ها نیز آموزش داده شده تا با اطمینان کامل نسبت به سیم‌کشی اقدام کنید.
| نوع سیم | رنگ استاندارد (ایران) |
|---|---|
| فاز | قهوه‌ای یا مشکی |
| نول | آبی |
| ارت | زرد–سبز |
بسته به نوع اتصال و وزن لوستر یا دستگاه، انتخاب ترمینال مناسب اهمیت حیاتی دارد. شما باید انواع ترمینال را بشناسید و بدانید هرکدام برای چه کاربردی استفاده می‌شوند.
- ترمینال پیچ‌دار: مناسب برای سیم‌هایی که لازم است اتصالی محکم داشته باشند و وزن متعادل تحمل کنند.
- ترمینال فشاری (پرسی): برای اتصالات سریع و بدون پیچ کاربردی است و در نصب موقت یا سبک به‌صرفه است.
- ترمینال سرامیکی: برای استفاده در محیط‌های دارای حرارت یا بار زیاد مناسب هستند زیرا مقاومت حرارتی بالاتری دارند.
- برای لوسترهای سبک، معمولاً ترمینال پیچ‌دار یا فشاری کفایت می‌کند؛ راحت نصب می‌شوند و اتصال محکمی ایجاد می‌کنند.
- در لوسترهای سنگین، بهتر است از ترمینال سرامیکی یا پیچ‌دار با مقاومت بالا استفاده شود تا خطر شل شدن یا اتصالی خطرناک کاهش پیدا کند.
تست جریان برق با فازمتر یا ولت‌سنج
پیش از آنکه بخواهید وضعیت سیم‌ها را بررسی کنید، باید ابتدا جریان برق از تابلو کاملاً قطع شود. در ادامه می‌توانید طبق مراحل زیر با اطمینان و ایمنی بالا تست را انجام دهید.
- ابزار را روشن کنید و تستر را به سیم موردنظر بزنید.
- ابتدا فاز را تست کنید تا ابزار واکنش نشان دهد یا چراغ داخلی روشن شود.
- سپس نول را تست کنید که نباید نور یا علامت خاصی دهد.
- ارت را تست کنید اگر سیم به‌درستی نصب شده باشد، ولتاژ محدودی نشان می‌دهد یا هیچ واکنشی ندارد.
- ولت‌سنج را هم می‌توانید استفاده کنید: بین فاز و نول ولتاژ شبکه (۲۲۰–۲۳۰ ولت) را خوانده، بین فاز و ارت عدد مشابه، و بین نول و ارت عدد نزدیک صفر است. این فرایند خیال شما را از شناسایی سیم‌ها راحت می‌کند.
انواع براکت و محدودیت وزن
براکت ریلی از جمله گزینه‌هایی است که برای نصب لوسترهایی با نیاز به تنظیم جزئی موقعیت بسیار مناسب است. این نوع براکت قابلیت حرکت در راستای ریل را فراهم می‌کند و بیشتر برای لوسترهای با وزن متوسط توصیه می‌شود. از سوی دیگر، براکت صلیبی با ساختار فولادی و استحکام بالا، مناسب نصب لوسترهای سنگین‌تر است.
ویژگی اصلی این نوع براکت، ثبات و مقاومت بیشتر در برابر وزن بالا است. همچنین براکت کشویی، ترکیبی از دو مدل قبلی محسوب می‌شود و امکان تنظیم زاویه را فراهم می‌کند. این مدل برای مواقعی که نیاز به نصب انعطاف‌پذیرتری دارید انتخاب هوشمندانه‌تری است.
جنس چترک و تأثیر آن
چترک فلزی انتخاب مناسبی برای زمانی است که شما قصد دارید لوستر سنگین‌تری نصب کنید. این نوع چترک به دلیل جنس مقاوم و ظاهر زیبا، استحکام بالایی دارد و با طراحی متالیک خود نمای کلی سقف را حرفه‌ای‌تر می‌کند. از سوی دیگر چترک پلاستیکی بیشتر در مواقعی کاربرد دارد که وزن لوستر پایین است و نیاز به استقامت بالا وجود ندارد. البته باید دقت کنید که پلاستیک در گذر زمان احتمال دارد ترک بردارد یا تغییر شکل دهد و این مسئله می‌تواند ایمنی و زیبایی فضا را تحت تأثیر قرار دهد.
رعایت ایمنی پیش از نصب لوستر
سلامت شما در زمان نصب لوستر، به رعایت مجموعه‌ای از اصول ایمنی بستگی دارد که نباید به هیچ‌وجه نادیده گرفته شوند. پیش از هر اقدامی لازم است فیوز مربوط به محل کار را قطع کنید تا هیچ جریان برقی در مدار فعال نباشد. همچنین استفاده از دستکش عایق و کفش ایمنی به‌عنوان ابزار ضروری، خطر شوک الکتریکی و لغزش هنگام کار را به میزان زیادی کاهش می‌دهد. نکته مهم دیگر، انتخاب نردبان مناسب است. استفاده از نردبان فلزی در مجاورت برق خطرناک است، زیرا احتمال انتقال جریان از طریق بدنه فلزی آن وجود دارد. در نتیجه نردبان چوبی یا پلاستیکی انتخاب مطمئن‌تری خواهد بود و ایمنی شما را در طول نصب افزایش می‌دهد.
در محل‌هایی که چند نفر حضور دارند، اطلاع‌رسانی غیرکلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. شما می‌توانید این اطلاع مفید را به‌صورت بصری تقویت کنید.علاوه بر استفاده از نوارچسب ایمنی، نصب برچسب هشدار یا یادداشت روی کلیدی که قطع شده اهمیت دارد؛ افراد متوجه می‌شوند که جریان برق قطع است و از روشن کردن ناخواسته جلوگیری می‌شود. این اقدام ساده از خطرات غیرقابل پیش‌بینی و آسیب‌های احتمالی می‌کاهد.
نحوه نصب لوستر در چند مرحله ساده
در ابتدا به‌طور خلاصه خواهیم دید برای نصب لوستر سقفی و دیواری چه مراحلی را باید دنبال کنید و در ادامه نکات تکمیلی مورد نیاز برای هر بخش را نیز ذکر خواهیم کرد.
1- باز کردن لوستر قبلی در صورت وجود
- کلید برق را خاموش کنید.
- از خاموش یا قطع بودن جریان برق اطمینان حاصل کنید.
- اگر لوستری قدیمی در محل نصب است قسمت‌های قابل جدا شدن را جدا کنید و به نحوه اتصال سیم‌ها توجه کنید.
- سیم کشی را قطع کنید.
محاسبه رایگان هزینه نصب و تعمیرات لوستر!
2- نصب پایه
- برق را خاموش کنید.
- مطمئن شوید که پایه نصب شما می‌تواند وزن لوستر را تحمل کند.
- پایه نصب قبلی را در صورت وجود بازکنید.
3- نصب کردن لوستر
علاوه بر وجود جعبه برق مناسب، فاصله از دیوارها و مرکز اتاق اهمیت دارد؛ لوستر باید در نقطه مرکزی نصب شود تا نور به‌صورت یکنواخت پخش و جلوه زیبایی داشته باشد. همچنین باید حداکثر وزنی که جعبه برق می‌تواند تحمل کند را بررسی کنید؛ در جعبه برق‌های قدیمی تحمل ممکن است محدود باشد؛ در جعبه‌های جدید این عدد اغلب بیشتر است اما حتماً باید مطمئن شوید.
باز کردن لوستر قبلی
پس از اینکه از قطع بودن برق مطمئن شدید شروع کنید به باز کردن پیچ‌های پایه‌ای که لوستر را به سقف وصل کرده است. سپس به آرامی سیم‌های برق را از هم باز کنید و در نهایت لوستر قدیمی را کنار بگذارید. قبل از نصب کردن لوستر جدید ابتدا مطمئن شوید که پایه جدید تحمل وزن لوستر انتخاب شده را دارد.
نحوه نصب لوستر جدید
اول از همه قطعات لوستر جدید را به آرامی از جعبه خارج کنید. اگر قطعاتی برای متصل کردن به هم دارد این کار را به‌طور کامل و درست انجام دهید. در مرحله بعد زنجیر را به لوستر وصل می‌کنیم و سپس به پایه لوستر متصل می‌کنیم. پس از اطمینان پیدا کردن از اتصال درست لوستر به پایه نوبت به وصل کردن سیم‌ها می‌رسد.
ابتدا گره ایمنی بالای لوستر را ایجاد کنید تا اگر زنجیر یا قلاب شکست یا شل شد، سیم بار لوستر را تحمل کند؛ این اقدام امنیت ثانویه فراهم می‌سازد. سپس سیم را از داخل چترک عبور دهید؛ در چترک محل عبور مشخص است که سیم بدون فشار خمیده شده و ظاهر مرتب‌تری دارد. بهتر است این مراحل را همراه با یک تصویر شماتیک ساده در وبلاگ ارائه کنید.
باید سیم‌های نول را به هم و سیم‌های فاز را به هم وصل کنید. حتماً اطمینان حاصل کنید که سیم‌ها را درست به یکدیگر متصل کرده باشید. در آخر لامپ‌های مناسب لوستر را نصب کنید و برق را روشن کنید. طریقه نصب لوستر به این ترتیب شروع می‌شود.
تعویض براکت تنها جایگزینی نیست؛ لازم است صحت و دوام براکت جدید را به‌روشنی بررسی کنید تا حادثه‌ای پیش نیاید. بعد از نصب براکت جدید لازم است با آچارکشی دقیق پیچ‌ها را محکم کنید تا هیچ لقی در سیستم نباشد. سپس تست دستی انجام دهید یعنی با دست لوستر را کمی جابه‌جا کنید و مطمئن شوید براکت توانایی تحمل را دارد؛ این مرحله پیش از نصب نهایی باعث اطمینان خاطر و جلوگیری از سقوط یا خرابی می‌شود.
نحوه نصب لوستر براساس ارتفاع لوستر
ارتفاع مناسب نصب لوستر می‌تواند بر عملکرد آن به عنوان یک وسیله روشنایی و یا به عنوان یک وسیله تزئینی تأثیر بگذارد. می‌توانید ارتفاع لوستر را بر اساس اندازه اتاق، اندازه میز و میزان نور دلخواه خود تنظیم کنید. درست است که لوستر عاملی برای زیبایی فضا است اما عملکرد مهم و اصلی آن تأمین روشنایی اتاق است. میزان روشنایی لوستر به لامپ‌ها و ارتفاع آن بستگی دارد.
برای پیدا کردن ارتفاع مناسب لوستر هیچ قانونی وجود ندارد و تنها نکته مهم این است که ارتفاع آن به‌قدری کم نباشد که با سر شما برخورد کند و آن قدر هم زیاد نباشد که نتواند خانه را روشن کند.
گاهی پیش می‌آید که افراد هنگام بازسازی ساختمان و خرید لوستر به ارتفاع سقف منزلشان توجه نمی‌کنند و لوستر بزرگی می‌خرند که بعد از نصب در ارتفاع غیر استانداردی قرار می‌گیرد و حتی ممکن است سر افراد بلند قامت به آن برخورد کند! پس در طریقه نصب لوستر باید به این نکته توجه کرد.
نحوه نصب کردن چراغ و لوستر آویز با زنجیر
یک لوستر آویز با زنجیر می‌تواند هم شیک و هم کاربردی باشد. زنجیری بلند که نور از آن معلق است به‌راحتی و با برداشتن چند حلقه از زنجیر بسته به ترجیح و نیاز شما کوتاه یا بلند می‌شود.
- ارتفاع مورد نظر برای لوستر را تعیین کنید.
- لوستر و زنجیر را به هم متصل کنید، طول کل را اندازه بگیرید و حلقه‌های اضافی زنجیر را با استفاده از انبر جدا کنید.
- سیم‌های لوستر را به زنجیر ببافید تا پس از نصب مشخص نباشند.
- در صورت لزوم طول اضافی سیم‌ها را ببرید.
- انتهای لخت سیم‌ها را بر اساس رنگ به هم وصل کنید.
- بخش اضافی سیم‌ها را به قسمت پشت پایه لوستر منتقل کنید.
- لامپ‌ها را نصب کنید.
- برق را روشن کنید.
نصب بدون قلاب یا زنجیر
در شرایطی که امکان استفاده از قلاب یا زنجیر برای نصب لوستر وجود نداشته باشد، انتخاب روش جایگزین باید با دقت و بر پایه ایمنی انجام شود. این موقعیت بیشتر در سقف‌های کاذب یا گچ‌برگ اتفاق می‌افتد که ظرفیت نگهداری مستقیم وزن بالا را ندارند. استفاده از ابزارهایی مانند رول‌پلاک پروانه‌ای یا بست‌های فلزی کمکی می‌تواند راه‌حل مطمئنی باشد. این ابزارها توان تحمل وزن‌های متوسط را دارند و وقتی به‌درستی نصب شوند، پایداری خوبی ایجاد می‌کنند و از افتادن یا شل شدن لوستر جلوگیری می‌شود.
- رول‌پلاک پروانه‌ای: برای سطوحی مانند گچ‌برگ یا سقف کاذب مناسب است و قابلیت تحمل وزن متوسط را دارد.
- بست کمکی فلزی: می‌تواند بار اضافی را تحمل کند و در کنار رول بولت یا چسب، امنیت نصب را افزایش می‌دهد؛ استفاده از ترکیب ابزارها ریسک را کاهش می‌دهد.
نصب کردن چراغ و لوستر روی سقف بلند
برای نصب لوستر روی سقف بلند توصیه می‌کنیم برای نصب روی سقفی با ارتفاع زیاد داربست اجاره کنید. برای این کار به یک نردبان بسیار بلند نیز احتیاج دارید. سایر مراحل مانند نصب برای سقف‌هایی با ارتفاع معمولی است البته سختی کار کمی بیشتر است. یکی از عناصر اصلی که باید به آن توجه کنید، ارتفاع لوستر است.
اگرچه ممکن است سقف بسیار بلندی داشته باشید ولی لوستر باید تا ارتفاعی پایین بیاید که به شما نور مناسب را بدهد. در این یک مورد بهتر است که از یک متخصص کمک بگیرید. متخصصان آچاره به خوبی از پس نصب نمودن لوسترهای سنگین که روی سقف‌های بلند نصب می‌آیند. این لوسترها سنگین هستند و باید نکات ایمنی در طریقه نصب لوستر حتما رعایت شود.
طریقه نصب لوستر سنگین
در صورتی که تصمیم به نصب یک لوستر برنزی و یا هر مدل لوستر دیگری دارید که وزن آن زیاد است باید به این نکته توجه کنید که اگر سقف نتواند وزن آن را تحمل کند و یا به درستی نصب نشده باشد می‌تواند باعث پاره شدن لوستر و ریختن بخشی از سقف شود.
برای رفع این مشکل باید وزن لوستر را با زنجیر روی سقف مهار کرد و از پیچ پروانه برای حفظ تعادل لوستر استفاده کنید. این روش برای لوسترهای سقفی که قطر کمی دارند مناسب است.
نحوه نصب لوستر سنگین برای لوسترهای سقفی سنگینی که دارای طول و عرض زیادی هستند باید زنجیر را از وسط لوستر عبور داده و یک یا دو عدد میلگرد را در راستای طول و عرض لوستر قرار داده و به زنجیر واقع در مرکز ببندید تا وزن لوستر روی میلگرد پخش شود و برای حفظ تعادل نیز اطراف لوستر را با پیچ پروانه مهار نمایید.
نصب لوستر در انواع سقف
در بسیاری از پروژه‌های بازسازی یا نوسازی، انتخاب نوع سقف یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی است که برای شما پیش می‌آید. شاید با دیدن گزینه‌هایی مانند سقف تیرچه‌بلوک، سقف بتنی یا سقف یونولیتی، تصمیم‌گیری گیج‌کننده به نظر برسد. برای شما لازم است بدانید هر نوع سقف چه مزایا و محدودیت‌هایی دارد و روند نصب لوستر در هر کدام چگونه انجام می‌شود.
طریقه نصب لوستر در سقف تیرچه‌بلوک
این نوع سقف ترکیبی از تیرچه‌های بتنی یا فلزی و بلوک‌های یونولیتی یا سفالی است. نصب لوستر در چنین سقفی به دلیل وجود فضای خالی بین تیرچه‌ها باید با دقت انجام شود. مهم‌ترین نکته، یافتن محل دقیق تیرچه برای بستن قلاب یا رول‌بولت است، زیرا بلوک‌ها تحمل وزن را ندارند.
- بررسی محل تیرچه با ضربه یا دستگاه تشخیص
- سوراخ‌کاری با دریل چکشی روی تیرچه
- نصب رول‌بولت یا قلاب مهاری در تیرچه
- عبور سیم از داخل چترک و اتصال به ترمینال مناسب
- تست استحکام و نصب نهایی لوستر
طریقه نصب لوستر در سقف کاذب
برای نصب لوستر در سقف کاذب اول از همه باید وزن را در نظر بگیریم چون روش نصب به این موضوع بستگی دارد:
- لوسترهای تا 3 کیلوگرم فقط با رول‌پلاک‌های پروانه نصب می‌شوند.
- لوسترهایی که تا 7 کیلوگرم وزن دارند با استفاده از روش میله گرد که در بالا توضیح داده شد نصب می شوند.
- لوسترهایی با وزن بیش از 7 کیلوگرم فقط با قلاب لنگر نصب می‌شوند.
طریقه نصب لوستر در سقف گچی
این موارد زیر برای نحوه نصب لوستر در سقف گچی عنوان شده است.
- برق را خاموش یا قطع کنید و از خاموش بودن آن مطمئن شوید.
- محل نصب روی سقف را علامت بزنید.
- محل قرارگیری پایه لوستر را مشخص کنید.
- اگر پایه به سقف پیچ می‌شود، جای پیچ‌ها را به طور دقیق مشخص کنید.
- محل دقیق پیچ‌ها را با مته سوراخ کنید.
- پایه را نصب کنید و از محکم بودن آن اطمینان حاصل کنید.
- اگر لوستر با زنجیر از سقف آویزان می‌شود یک سوراخ خیلی کوچک ایجاد کنید طوری که بعد از نصب مشخص نباشد.
- سیم‌های برق عبور داده‌شده از سقف را به سیم‌های لوستر متصل کنید. دقت کنید که حتماً سیم‌های هم رنگ را به هم وصل کنید.
- بخش اضافی سیم را به پشت پایه لوستر منتقل کنید.
- برق را وصل کنید و لوستر را روشن کنید.
طریقه نصب لوستر در سقف بتنی
در سقف‌های بتنی، به دلیل ساختار یکپارچه و مقاوم، نصب لوستر راحت‌تر ولی نیازمند ابزار قدرتمندتر است. وزن بالای بتن ایجاب می‌کند از دریل چکشی قوی و رول‌بولت مخصوص سقف‌های سخت استفاده شود تا لوستر به‌خوبی مهار شود.
- انتخاب محل مناسب با درنظر گرفتن مرکز اتاق
- سوراخ‌کاری با مته مناسب بتن
- قرار دادن رول‌بولت در سوراخ و محکم کردن آن
- نصب براکت یا قلاب بر پایه رول‌بولت
- تنظیم سیم‌ها و نصب چترک بالای لوستر
طریقه نصب لوستر در سقف یونولیتی
سقف یونولیتی نیز مانند تیرچه‌بلوک دارای بلوک‌های سبک و بدون استقامت برای نصب مستقیم لوستر است. برای نصب ایمن باید به تیرچه‌های اطراف یا آرماتورهای کارشده دسترسی پیدا کرد. اگر این موارد در دسترس نباشد، استفاده از رول‌پلاک پروانه‌ای توصیه می‌شود.
- شناسایی محل تیرچه یا آرماتور با دقت بالا
- استفاده از بست‌های کمکی فلزی یا رول‌پلاک پروانه‌ای
- بستن سیم‌ها به شکل ایمن و عبور از داخل چترک
- نصب قلاب در نقطه مهارشده
- بررسی تحمل وزن و تست ایمنی پیش از نصب نهایی
نصب و تعمیر لوستر با تیم آچاره
