یاتاقان زدن چیست و چه علائمی دارد؟

یاتاقان زدن چیست و این قطعه چه نقشی در خودرو دارد؟ آیا می‌خواهید با علائم یاتاقان زدن آشنا شوید تا به موقع مشکل را عیب‌یابی و حل کنید؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات مطالب این مقاله را تا انتها بخوانید.

اگر قطعاتی که از اصطکاک بین اجزای موتور جلوگیری می‌کنند از بین بروند به اصطلاح می‌گوییم ماشین یاتاقان زده است. با از بین رفتن این قطعات، اجزای موتور در زمان حرکت با هم تماس پیدا کرده و احتمال آسیب‌دیدگی و خرابی آن‌ها وجود دارد.

یاتاقان زدن دلایل مختلفی دارد و آشنایی با علائم آن تا حد زیادی می‌تواند به جلوگیری از مشکلات جدی‌تر کمک کند. در ادامه مقاله با علت یاتاقان زدن ماشین و علائم این مشکل بیشتر آشنا می‌شویم. 

یادآور می‌شویم که تعمیر ماشین در محل و همچنین مکانیک سیار ماشین در محل تهران از سرویس‌های پردرخواستی هستند که توسط تیم امدادرسانی سیار ارائه می‌شود. چنانچه برای رفع مشکل خودروی خود نیاز به نظر کارشناسی دارید، روی لینک مربوطه کلیک کرده و درخواست خود را ثبت کنید.

یاتاقان ماشین چیست و چه نقشی دارد؟

قبل از پرداختن به این موضوع که یاتاقان زدن چیست بهتر است در مورد این قطعه اطلاعات بیشتری کسب کنیم و با کارکرد آن آشنا شویم. یاتاقان‌ها به صورت ورقه باریک فلزی ساخته می‌شوند و در مقابل گرما و ضربه مقاوم هستند. یاتاقان‌ها لقی شاتون‌ها و میل لنگ را تنظیم می‌کنند و باعث روان شدن حرکت آن‌ها حین روشن بودن موتور می‌شوند.

ساختار یاتاقان شامل یک لایه بیرونی است که از فولاد یا برنز ساخته شده و چند لایه که شامل مواد یاتاقانی هستند. مواد یاتاقانی ترکیبی از آلیاژ فلزات قلع، مس، سرب، جیوه، گالیم، آلومینیوم و آنتیموان می‌باشند. در بعضی مواقع مواد یاتاقانی از قلع، سرب و بابیت ساخته می‌شوند.

ترکیبات مواد یاتاقانی نقشی مستقیم روی وزن نهایی یاتاقان دارند. انتخاب این ترکیبات بر مبنای تعداد یاتاقان‌های به‌کار رفته در موتورهای مختلف و تاثیر آن روی وزن نهایی موتور انجام می‌شود. در موتورهای احتراقی دو نوع یاتاقان وجود دارد: ثابت و متحرک.

محل قرارگیری یاتاقان‌های ثابت بین نقطه تماس میل لنگ و بلوک سیلندر و کپه‌های آن است. این یاتاقان‌ها به تنظیم لقی عمودی میل لنگ و بدنه کمک می‌کنند. یاتاقان‌های متحرک در محل تماس میل لنگ و دسته شاتون‌ها قرار دارند و لقی شاتون نسبت به میل لنگ را تنظیم می‌کنند.

به طور کلی یاتاقان‌ها به کاهش اصطکاک بین اجزای متحرک موتور ماشین کمک می‌کنند. به این ترتیب حرکت این قطعات بدون مشکل انجام شده و آسیبی به آن‌ها وارد نمی‌شود. به عبارت دیگر یاتاقان‌ها نقش پشتیبان را برای قطعات متحرک مانند میله‌های اتصال و میل لنگ دارند.

علاوه بر موارد بالا یاتاقان فشار روغن موتور را تعیین می‌کند و وظیفه محافظت از میل لنگ در مقابل آسیب‌ها را بر عهده دارد.

یاتاقان زدن چیست؟

در این بخش بررسی می‌کنیم که یاتاقان زدن چیست و چرا این مشکل در موتور خودرو ایجاد می‌شود؟

یاتاقان زدن ماشین مفهومی کلی است و به چند مشکل اساسی اشاره دارد. برای مثال اگر عاملی باعث آسیب‌دیدگی یاتاقان خودرو شده و آن را از موقعیت خود خارج کند می‌تواند علت یاتاقان زدن ماشین در نظر گرفته شود.

دلیل یاتاقان زدن چیست؟

دانستن این موضوع که دلیل یاتاقان زدن چیست به شما کمک می‌کند تا به موقع از این مشکل جلوگیری کنید. در ادامه به بررسی 7 علت یاتاقان زدن ماشین می‌پردازیم.

• استفاده از روغن موتور نامرغوب و بی‌کیفیت
• عوض نکردن به موقع روغن موتور و فیلتر روغن
• خراب شدن سیستم خنک کننده
• خراب شدن پمپ روغن
• قرارگیری اشتباه یاتاقان
• رانندگی کردن با دور موتور بالا
• اتمام عمر مفید یاتاقان

در ادامه هر یک از این دلایل را به طور مفصل توضیح خواهیم داد.

محاسبه رایگان هزینه تعمیرات خودرو و تعویض روغن و تعویض باتری خودرو !

1. استفاده از روغن موتور نامرغوب و بی‌کیفیت

روغن موتورها در بازار ایران از تنوع بالایی برخوردارند و در انواع برندهای خارجی و ایرانی به چشم می‌خورند. توصیه کارشناسان این است که همیشه قبل از خرید روغن موتور درباره کیفیت این محصول تحقیق کنید.

استفاده از روغن‌های ارزان و بی‌کیفیت مشکلات زیادی را برای خودروی شما ایجاد می‌کند. برای مثال ناخالصی‌های روغن ته نشین می‌شوند و به خوردگی اجزای موتور خودرو منجر خواهند شد. یکی از این قطعات که به دلیل استفاده از روغن بی‌کیفیت آسیب می‌ببیند یاتاقان است.

2. عوض نکردن به موقع روغن موتور و فیلتر روغن

به گفته کارشناسان روغن موتور باید هر 5 تا 6 هزار کیلومتر تعویض شود. همزمان می‌توانید برای تعویض فیلتر روغن هم اقدام کنید. کثیف و آلوده شدن روغن موتور باعث می‌شود نتواند اجزای موتور از جمله یاتاقان‌ها را به خوبی روانکاری کند.

بنابراین اصطکاک بین قطعات داخلی موتور بیشتر می‌شود و اجزایی همچون یاتاقان آسیب می‌بیند. در بیشتر موارد علت یاتاقان زدن ماشین عدم تعویض به موقع روغن موتور و فیلتر روغن است.

پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر راهنمای بهترین زمان تعویض روغن بعد از تعمیر موتور را مطالعه کنید.

3. خراب شدن سیستم خنک کننده

یکی از دلایل خرابی یاتاقان‌ها داغ شدن بدنه آن‌ها به علت افزایش دما است. اگر موتور بیش از حد داغ شود اجزای داخلی آن مانند یاتاقان‌ها در معرض آسیب ناشی از ذوب شدن قرار می‌گیرند. اینجاست که سیستم خنک کننده موتور وارد عمل می‌شود.

حال اگر رادیاتور یا قطعات دیگر سیستم خنک کننده موتور عملکرد درستی نداشته باشد دمای موتور خودرو افزایش پیدا می‌کند. نتیجه این افزایش دما یاتاقان زدن ماشین شما خواهد بود.

4. خراب شدن پمپ روغن

در بعضی مواقع کیفیت روغن به یاتاقان زدن خودرو ربطی ندارد و مشکل از جایی دیگر است. اگر روغن کافی به یاتاقان‌ها نرسد احتمالا ایراد از پمپ روغن است. وظیفه پمپ روغن ارسال روغن به بخش‌های مختلف موتور است تا به صورت روان کنار هم حرکت کنند.

اگر پمپ روغن موتور خودروی شما خراب شده باشد روغن با فشار به اجزای داخلی موتور منتقل نمی‌شود. بنابراین عملکرد روانکاری بی نتیجه مانده و به آسیب دیدن قطعات از جمله یاتاقان منجر می‌شود.

5. قرارگیری اشتباه یاتاقان‌ها

اگر یاتاقان‌ها اشتباه در جای خود قرار بگیرند یاتاقان زدن ماشین اتفاق می‌افتد. در این شرایط یاتاقان فشار بیشتری را تحمل می‌کند و زودتر از آنچه انتظار دارید آسیب می‌بیند. جا زدن اشتباه یاتاقان‌ها اتفاقی متداول نیست اما گاهی ممکن است راننده‌ها با آن روبرو شوند.

برای اطمینان از قرارگیری درست یاتاقان‌ها باید همیشه تعمیرات خودروی خود را به افراد باتجربه بسپارید.

بیشتر بخوانید:  چرا فرمان می چرخد ولی لاستیک ها ثابت هستند؟

6. رانندگی کردن با دور موتور بالا

یکی از رفتارهای اشتباه و خطرناک که برخی راننده‌های کم‌تجربه انجام می‌دهند رانندگی با دور موتور بالا است. بالا بودن دور موتور برای مدت زمان طولانی باعث می‌شود قطعات موتور تحت فشار زیادی قرار بگیرند؛ بنابراین باید از فشار زیاد روی پدال گاز اجتناب کنید.

اگر اجزای موتور تحت فشار قرار بگیرند و بیش از حد داغ شوند به احتمال زیاد آسیب می‌بینند. یکی از این اجزا یاتاقان است که به دلیل رانندگی با دور موتور بالا و داغ شدن خراب می‌شود. در نتیجه ماشین شما یاتاقان می‌زند.

7. تمام شدن عمر مفید یاتاقان

یاتاقان‌ها همچون دیگر قطعات موتور خودرو دارای عمر مفید مشخصی هستند. اگر عمر مفید این قطعات به اتمام برسد احتمال آسیب دیدن بدنه‌ آن‌ها بیشتر می‌شود. در نتیجه ممکن است دچار خوردگی شوند و از بین بروند.

در نتیجه توصیه می‌شود هر 100 هزار کیلومتر یکبار یاتاقان خودرو را عوض کنید. با این کار از آسیب‌دیدگی آن‌ها و یاتاقان زدن ماشین خود جلوگیری خواهید کرد.

علائم یاتاقان زدن چیست؟

تا این بخش متوجه شدیم با یاتاقان زدن و دلایل آن آشنا شدیم. حالا بیایید ببینیم علائم یاتاقان زدن چیست. یاتاقان زدن خودرو دارای نشانه‌هایی است که اگر هر کدام را مشاهده کردید باید برای عیب یابی مشکل سریعا اقدام کنید. این علائم شامل موارد زیر است.

تعمیرات تخصصی خودرو و تعویض روغن و تعویض باتری خودرو با تیم حرفه‌ای آچاره

1. شنیدن صدای تق‌ تق

صدای تق تق همزمان با فشردن پدال گاز یا موقع شتاب گرفتن وسیله نقلیه شنیده می‌شود. در این مواقع به دلیل بالا رفتن دور موتور تا 1200 دور در دقیقه، صدای تق تق به گوش می‌رسد که ناشی از تماس دو قطعه فلزی با هم است. در این شرایط تنها راه چاره مراجعه به تعمیرگاه مجاز است.

2. روشن شدن چراغ موتور

اگر متوجه روشن شدن چراغ موتور یا چشمک زدن آن شدید به احتمال زیاد با مشکل یاتاقان زدن مواجه هستید. برای عیب‌یابی مشکل هر چه زودتر از تعمیرکار مجاز کمک بگیرید.

3. قفل شدن موتور خودرو

قفل شدن موتور ماشین به علت اصطکاک بالایی است که بین قطعات ایجاد شده است. در این شرایط موتور روشن نمی‌شود و ماشین شما حرکت نمی‌کند.

4. کم شدن قدرت موتور

کم شدن قدرت موتور خودرو یکی از علائم یاتاقان زدن محسوب می‌شود. اگر در رانندگی با فشار روی پدال گاز قدرت موتور ماشین شما افزایش پیدا نکرد احتمالا مشکل مربوط به یاتاقان‌ها است.

علائمی که در بالا بررسی کردیم ممکن است به قسمت‌های دیگر خودرو هم مربوط باشند. با این حال اگر متوجه این مشکلات شدید بهتر است هرچه زودتر به تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید.

دلایل احتمالی خرابی یاتاقان 

همانطور که در بالا گفتیم برای اینکه بدانیم ياتاقان زدن چيست باید با ساختار یاتاقان و دلایل خرابی آن آشنا شویم. دلایل زیادی وجود دارد که باعث خرابی یاتاقان‌ها می‌شوند. بیشتر این خرابی‌ها قابل پیش‌بینی و تعمیر هستند. اما در بیشتر موارد تنها راه‌حل تعویض یاتاقان‌های آسیب دیده است.

• روغن‌کاری نامناسب

اکثر خرابی‌های یاتاقان به دلیل روغن‌کاری نامناسب رخ می‌دهد. اگر از روغن نامرغوب استفاده کنید به دلیل عدم روانکاری مناسب و بالا رفتن دمای بیش از حد احتمال خرابی یاتاقان بیشتر است.

•  خوردگی و آلودگی

آلاینده‌هایی همچون خاک، ماسه، آب و ترکیبات شیمیایی می‌توانند مشکلات متعددی را در مجموعه یاتاقان‌ها ایجاد کنند. این آلاینده‌ها می‌توانند روغن را تخریب کنند یا باعث فرسایش سطح یاتاقان شوند. همه این موارد به خرابی زود هنگام یاتاقان‌ها منجر خواهد شد.

• فرسودگی یاتاقان‌ها

فرسودگی یاتاقان‌ها به خرابی سطوح یاتاقان و متعاقب آن شکستن قطعات اشاره دارد. افزایش فرسودگی در نهایت به شکستن یاتاقان‌ها منجر خواهد شد.

جمع‌بندی

در این مقاله خواندیم که یاتاقان زدن چیست و چه علائمی دارد. با چند دلیل این مشکل در خودرو هم آشنا شدیم. یاتاقان زدن به هر علتی که باشد روی عملکرد موتور ماشین شما تاثیر منفی دارد. کاهش قدرت موتور و روشن شدن چراغ موتور از علائم رایج یاتاقان زدن خودروی شما هستند.

در صورت مشاهده هر یک از علائم بهتر است زودتر به تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید. تعویض به موقع روغن موتور و فیلتر روغن یکی از مهم‌ترین راه‌حل‌ها برای پیشگیری از یاتاقان زدن ماشین شما است.

 توصیه می‌کنیم در این خصوص که دلایل و علائم یاتاقان زدن چیست اطلاعات بیشتری کسب کنید تا با اقدام به موقع از خرابی وسیع موتور و صرف هزینه بالا جلوگیری نمایید.

سوالات متداول