علائم تشخیص انگل در گوسفند| پیشگیری و درمان بیماری‌های انگلی گوسفند

تاپ‌وُرمها، ترماتودها، انگل‌های پوستی و گوارشی از جمله انواع انگل در گوسفند هستند که  سلامت دام و فراورده‌های آن را تهدید می‌کنند. این انگل‌ها معمولاا باعث ایجاد اختلالات جدی در دستگاه گوارشی و مصرف غذایی آنها می‌شوند.

برای کنترل و پیشگیری از انگل‌ها در گوسفندان، استفاده از داروهای ضدانگل و اجرای برنامه‌های کنترلی منظم بسیار مهم هستند. همچنین، مراقبت و نظارت دقیق تر از شرایط بهداشتی در محیط زندگی گوسفندان و اجرای استانداردهای بهداشتی احتمال گسترش انگل در گوسفند را کاهش می‌دهند.

از آنجا که انگل‌ها می‌توانند عوارض جدی برای سلامتی گوسفندان ایجاد کنند و تأثیرات منفی بر عملکرد و بهره‌وری آنان داشته باشند، شناخت و آگاهی کامل از این مسئله از اهمیت بالایی برخوردار است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد انگل در گوسفند و  آشنایی با روش‌های درمان و جلوگیری از انتشار انگل با آچاره همراه باشید.

انگل گوسفند چیست؟

انگل‌ها می‌توانند به صورت تک‌سلولی یا چندسلولی باشند و از یک میزبان برای زندگی خود استفاده می‌کنند. این میزبان ممکن است حیوانات، گیاهان یا حتی میکروارگانیسم‌ها باشند.

انواع مختلفی از انگل‌ها مانند تاپ‌وُرمها، ترماتودها، انگل‌های پوستی و انگل‌های گوارشی معمولاً با زندگی در دستگاه گوارشی، پوست یا سایر بخش‌های بدنی گوسفندان، باعث ایجاد عوارضی مانند کاهش وزن، کاهش عملکرد تولیدی، اختلالات گوارشی و غیره می‌شوند.

درباره قیمت گوسفند زنده اطلاعات کامل کسب کنید.

برای کنترل انگل‌ها در گوسفندان، استفاده از داروهای ضدانگل و برنامه‌های کنترلی منظم، همراه با نظارت دقیق بر شرایط بهداشتی  و رعایت استانداردهای بهداشتی، می‌تواند به حفظ سلامت گوسفندان کمک کرده و اثرات منفی احتمالی انگل‌ها را کاهش دهد.

دلایل ابتلا گوسفند به انگل

گوسفندان به عنوان یکی از حیوانات دامی مهم در کشاورزی و دامپروری، به مشکلات مختلف زیستی مانند انگل‌ها و بیماری‌های آنها حساسیت نشان می‌دهند. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد عوامل موثر بر ایجاد انگل در گوسفندان می‌پردازیم. 

1. محیط زیست و شرایط آب و هوایی

شرایط زیستی و محیطی از جمله آب و هوا می‌تواند تأثیر بسیار زیادی بر ابتلای گوسفندان به انگل‌ها داشته باشند. فرایندهای آب و هوایی مانند بارندگی‌ها، رطوبت و دما می‌توانند شرایط را برای افزایش احتمال ابتلا به انگل و گسترش آن فراهم کنند.

2. تماس با حیوانات مبتلا و منطقه‌ای

تماس مستقیم گوسفندان با حیواناتی که مبتلا به انگل‌ها هستند یا حضور گوسفند در اماکنی که آلوده به انگل است، می‌تواند عامل اصلی انتقال این موجودات به گوسفندان باشد.

3. مدیریت و بهداشت

مدیریت نامناسب محیط زیست، بهداشت نامناسب و نقص در برنامه‌های پیشگیری و کنترل انگل‌ها می‌تواند منجر به افزایش ابتلای گوسفندان به این موجودات شود. عدم توجه به شرایط بهداشتی و عدم اجرای برنامه‌های کنترلی منظم می‌تواند این مسئله را تشدید کند.

4. تغذیه و وضعیت سلامتی

سلامت و تغذیه مناسب گوسفندان نقش مهمی در مقاومت آنها در برابر انگل‌ها دارد. گوسفندان با سیستم ایمنی ضعیفتر ممکن است به آسانی به انگل‌ها مبتلا شوند. 

5. مسائل مربوط به دامپروری

روش‌های نگهداری، گله‌های پراکنده، گردهمایی نامناسب و عدم رعایت فواصل بین حیوانات می‌توانند عواملی باشند که منجر به انتقال و گسترش انگل‌ها در گوسفندان شوند.

6. عدم استفاده از داروها یا استفاده نامناسب از آن‌ها

عدم استفاده از داروهای ضدانگل یا استفاده نامناسب و بدون راهنمایی متخصص می‌تواند منجر به مقاومت انگل‌ها در برابر داروها و افزایش مشکلات انگلی شود. به بیانی بهتر در صورت عدم توجه به توصیه‌های متخصص دامپروری و استفاده نامناسب ار دارو، احتمال بروز انگل در گوسفند افزایش می‌یابد.

7. عوامل ژنتیکی

تعدادی از گوسفندان ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی خاص، مقاومت کمتری در برابر برخی انگل‌ها داشته باشند و در نتیجه به راحتی  مبتلا شوند.

چگونه از ابتلای گوسفندان به انگل جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از انتقال و گسترش انگل در گوسفند، می‌توان از روش‌ها و استراتژی‌های مختلفی استفاده کرد. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد برخی از این راهکارها می‌پردازیم. اجرای هر یک از این روش‌ها می‌تواند نقش موثری در جلوگیری از ابتلا گوسفند به انگل داشته باشد. 

1. برنامه‌ریزی بهداشتی منظم

اجرای برنامه‌های بهداشتی منظم مانند تمیز نگه داشتن آب و خوراک، حفظ بهداشت محیط‌های زندگی گوسفندان، تخلیه منظم زباله‌ها و از بین بردن منابع آب آلوده می‌تواند به کاهش ابتلا به انگل‌ها کمک کند.

2. مدیریت گله و پرورش منظم

مدیریت مناسب گله، از جمله تعداد و مکان‌گذاری مناسب حیوانات، می‌تواند در جلوگیری از انتقال انگل‌ در گوسفند موثر باشد. جداسازی حیوانات مبتلا و کنترل تماس آنها با سایر گله‌ها می‌تواند به حداقل رساندن انتقال انگل‌ها کمک کند.

3. استفاده از داروهای ضدانگل

   استفاده منظم و به موقع از داروهای ضد انگلی برای گوسفندان با توصیه متخصصین و بر اساس راهنمایی‌های دامپزشکی می‌تواند از ابتلا به انگل‌ها جلوگیری کند.

4. استفاده از روش‌های کنترل بیولوژیکی

برخی روش‌های کنترل بیولوژیکی می‌توانند در جلوگیری از ایجاد انگل در گوسفند مفید باشند. استفاده از مواد طبیعی و روش‌هایی مانند استفاده از حشرات کنترل‌کننده یا گیاهان دارای خواص ضدانگل، می‌تواند به کاهش ابتلا به انگل‌ها کمک کند.

5. مراقبت و نظارت دقیق

نظارت و مراقبت دقیق از سلامتی گوسفندان و تشخیص زودهنگام موارد مشکوک به انگل‌ها، موچب می‌شود تا اقدامات مناسبی مثل جداسازی فوری و درمان مناسب انجام شود. مراقبت مداوم در فواصل زمانی منظم سبب می‌شود تا انگل در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود. به این ترتیب درمان هم راحتتر خواهد بود.

6. استفاده از واکسن‌ها و محصولات پیشگیری

در برخی موارد، استفاده از واکسن‌ها و محصولات پیشگیری می‌تواند به کنترل انگل‌ها کمک کند. استفاده از این ابزارها باید با توصیه متخصصین و بر اساس نیازهای دام صورت گیرد.

7. توجه به تغذیه مناسب

تغذیه مناسب و ارائه غذاهای با کیفیت بالا می‌تواند سیستم ایمنی گوسفندان را تقویت کرده و مقاومت آن‌ها نسبت به انگل‌ها را افزایش دهد.

انواع انگل ها در گوسفندان

انواع انگل در گوسفند دسته‌بندی‌های مختلفی دارد و هر کدام از آنها هم خصوصیات خاص خود را داشته و تاثیرات متفاوتی بر گوسفندان می‌گذارند. در ادامه به شایع‌ترین نمونه‌های انگل در گوسفند می‌پردازیم.

• تاپ‌وُرم‌ها

این گونه از انگل‌ها به صورت نوارهایی بدون دهان و دستگاه گوارشی هستند. آنها معمولاً در دستگاه گوارشی گوسفندان زندگی می‌کنند و ممکن است عوارضی مانند کاهش وزن، کاهش عملکرد تولیدی و اختلالات گوارشی ایجاد کنند. تاپ‌وُرم‌ها معمولاً از طریق خوردن غذا یا آب آلوده به انگل به گوسفندان منتقل می‌شوند.

• ترماتودها 

این گونه از انگل‌ها معمولاً در دستگاه گوارشی، کبد و حتی بعضی از اعضای دیگر گوسفندان یافت می‌شوند. آنها می‌توانند عوارضی نظیر تورم، التهاب و آسیب‌های جدی در اعضای داخلی گوسفندان ایجاد کنند.

• انگل‌های پوستی

این گونه از انگل‌ها بیرونی هستند و روی پوست گوسفندان زندگی می‌کنند. انگلهای پوستی شامل انواع مختلفی از کف‌ها، کک‌ها، پازل‌ها و پشه‌ها می‌شوند. این انگل‌ها می‌توانند باعث خارش، التهاب پوست، کاهش تولید پشم و حتی بیماری‌هایی مانند بورسریازیس و خرماپوستی در گوسفندان شوند.

• انگل‌های گوارشی 

این انگل‌ها معمولاً در دستگاه گوارشی گوسفندان زندگی می‌کنند. شامل انواع مختلفی از اسپرماتوزوئیدها و نماتودها (کرم‌های گرده‌خوار) می‌شوند. آنها باعث ایجاد اختلالات گوارشی مانند اسهال، استفراغ، کاهش وزن و کاهش عملکرد تولیدی گوسفندان می‌شوند.

برای کنترل و پیشگیری از انگل‌ در گوسفند، استفاده از داروهای ضدانگل و برنامه‌های کنترلی منظم، همراه با نظارت دقیق بر شرایط بهداشتی و استفاده از استانداردهای بهداشتی، می‌تواند به حفظ سلامت گوسفندان کمک کند.

همچنین، مدیریت صحیح گله، جلوگیری از تماس مستقیم با حیوانات مبتلا و تغذیه مناسب نیز از اهمیت بالایی برخوردار است تا اثرات منفی این انگل‌ها روی سلامت گوسفندان کاهش یابد.

انگل در گوسفند باعث چه بیماری هایی میشود؟

انگل‌ در گوسفند به طور مستقیم یا غیرمستقیم باعث بروز بیماری‌های مختلفی در گوسفندان می‌شود. همانگونه که توضیح دادیم انگل در گوسفندان انواع مختلفی داشته و هر یک از این انواع هم عوارض خاص خود را به دنبال دارند.

اختلالات گوارشی

انواع مختلفی از کرم‌های گوارشی مانند تاپ‌وُرمها و نماتودها در دستگاه گوارشی گوسفندان زندگی می‌کنند. این کرم‌ها می‌توانند باعث ایجاد عوارضی نظیر اسهال، استفراغ، افت وزن، کاهش عملکرد تولیدی و حتی اختلالات گوارشی شدید‌تر مانند کولیت و گاستریت شوند.

به طور کلی بیماریهای ایجاد شده به واسطه وجود کرمهای گوارشی در گوسفندان، بیشتر بیماریهای مربوط به گوارش هستند. 

سوءتغذیه

انگل‌ها در دستگاه گوارشی گوسفندان زندگی می‌کنند و می‌توانند به عوارضی چون کاهش وزن، کاهش عملکرد تولیدی و حتی کاهش جذب مواد مغذی و ویتامین‌ها منجر شوند. در این خصوص لازم است بدانید که حضور این انگلها در دستگاه گوارش سبب جذب مواد مغذی موجود در غذا شده و به این ترتیب مواد مغذی به بدن گوسفند نمی‌رسد. 

آسیب به اندام‌های داخلی

 انگل‌ها معمولاً در اعضای داخلی گوسفندان مانند کبد، کیسه صفراوی و حتی روده‌ها زندگی می‌کنند. آنها می‌توانند التهابات و آسیب‌های جدی در اعضای داخلی گوسفندان ایجاد کرده و باعث کاهش عملکرد و تولیدی آنها شوند. 

بیماری‌های پوستی 

   این انگل‌ها شامل کف‌ها، کک‌ها، پازل‌ها و پشه‌ها هستند که بر روی پوست گوسفندان زندگی می‌کنند. به طور کلی انگلهای پوستی به راحتی با چشم بر روی سطح پوست گوسفندان یه به عبارتی بهتر در بین پشمهای آنها دیده می‌شوند. عوارض این انگل‌ها می‌توانند شامل خارش، التهاب پوست، کاهش تولید پشم و حتی انتقال بیماری‌هایی مانند بورسریازیس باشد.

روش درمان انگل گوسفندها

انواع شیوه های انگل زدایی گوسفندان و درمان انگل‌ در گوسفند بستگی به نوع انگل و شدت عفونت دارد. هر نوع انگل ممکن است نیاز به روش‌های درمانی مختلفی داشته باشد؛ بنابراین مهمترین عامل تعیین‌کننده نوع درمان مناسب برای گوسفند، نوع انگل در گوسفند است.

استفاده از داروهای ضدانگل

انگل‌ها در گوسفندان معمولاً با استفاده از داروهای ضدانگل کنترل می‌شوند. این داروها می‌توانند به صورت خوراکی، تزریقی یا حتی از طریق پوست به گوسفندان داده شوند. 

استفاده از داروهای آنتی‌هلمینتیک

داروهای آنتی‌هلمینتیک به‌ طور خاص برای کنترل کرم‌های گوارشی استفاده می‌شوند. این داروها معمولاً توسط دامپزشکان تجویز می‌شوند و می‌توانند به عنوان داروهای مصرفی خوراکی یا به صورت تزریقی استفاده شوند.

درمان انگل‌های پوستی

برای درمان انگل‌های پوستی مانند کف‌ها، کک‌ها و پشه‌ها، استفاده از شامپوها، اسپری‌ها یا عصاره‌های کشنده این انگل‌ها استفاده می‌شود.

استفاده از واکسن‌ها

برای برخی انگل‌ها و بیماری‌هایی که مستقیماً با انگل‌ها مرتبط هستند، واکسن‌ها استفاده می‌شود. این واکسن‌ها ممکن است در پیشگیری از عفونت‌های مختلف مؤثر باشند و می‌توانند به گوسفندان کمک کنند تا سیستم ایمنی قوی‌تری داشته باشند.

استفاده از روش‌های بیولوژیکی

برخی روش‌های طبیعی و بیولوژیکی برای درمان انگل در گوسفند مفید هستند. استفاده از مواد طبیعی و روش‌هایی مانند حشرات کنترل‌‌کننده یا گیاهان دارای خواص ضدانگل می‌توانند به کاهش عفونت‌های انگلی کمک کنند.

نشانه های بیماری انگل در گوسفند

ابتلا به انواع بیماری انگلی گوسفندان با نشانه ها و علائم خاصی همراه است که شناخت این علائم در تشخیص زودهنگام و تسریع در درمان بسیار موثر است.  نشانه‌ها و علائم این بیماری‌ها می‌توانند بسته به نوع انگل و شدت عفونت متغیر باشند. 

• ضعف و کاهش وزن
• کاهش شیردهی
• تغییر در رفتار و کاهش فعالیت
• علائم بالینی مانند التهاب‌ها، ترشحات عجیب، اسهال، استفراغ مکرر و حتی خونریزی
• مشکلات پوستی نظیر خارش، التهاب پوست، زخم‌ها، تغییرات در رنگ و بافت پوست
• مشکلات داخلی مانند مشکلات کبد، کیسه صفراوی، روده‌ها و سایر اعضا سطحی
• نشانه‌های تنفسی و قلبی  نظیر سرفه، تنفس سریع، تنگی نفس، ضربان نامنظم

داروهای ضد انگلی برای گوسفند

مجموعه‌ای از داروهای ضد انگل برای کنترل و درمان عفونت‌های انگلی در گوسفندان موجود است که هرکدام ویژگی‌ها، مکانیسم‌های عملکردی و کاربردهای خاصی دارند. این داروها به دلیل انواع مختلف انگل‌ها و شدت عفونت، در موارد متفاوتی استفاده می‌شوند.

آلبندازول 

این دارو یک آنتی‌هلمینتیک است که عموماً برای کنترل انواع مختلفی از کرم‌ها و نماتودهای گوارشی و پوستی در گوسفندان استفاده می‌شود. آلبندازول با توقف فعالیت آنزیم‌های موجود در انگل‌ها باعث مرگ آنها می‌شود.

ایورمکتین

این دارو یکی از داروهای مؤثر ضدانگل است که برای کنترل کرم‌های گوارشی و پوستی، تاپ‌وُرم‌ها، ترماتودها و کرم‌های خارجی مانند کک‌ها و کف‌ها استفاده می‌شود. ایورمکتین با مختل کردن عملکرد عصبی انگل‌ها، باعث مرگ آنها می‌شود.

لووامیزول

این دارو نیز در دسته بندی آنتی‌هلمینتیک قرار میگیرد. لووامیزول معمولاً برای کنترل کرم‌های گوارشی از جمله تاپ‌وُرم‌ها و نماتودهایی که در روده‌ها زندگی می‌کنند، استفاده می‌شود. لووامیزول با افزایش حرکت ماهیچه‌ای انگل‌ها باعث اختلال در سیستم عصبی آنها و در نهایت مرگ آنها می‌شود.

فنبندازول 

 این دارو نیز به عنوان یک آنتی‌هلمینتیک برای کنترل و درمان کرم‌های گوارشی و پوستی انگل در گوسفندان استفاده می‌شود. فنبندازول با توقف فعالیت آنزیم‌های حیاتی انگل‌ها، باعث ایجاد ناتوانی آنها در جذب مواد غذایی می‌شود.

سخن پایانی

عفونت‌های انگل در گوسفند می‌توانند منجر به کاهش وزن، کاهش تولید مثل، اختلال در عملکرد گوارشی و دیگر مشکلات جدی در گوسفندان شوند. این موضوع نه تنها باعث ضرر اقتصادی برای دامداران می‌شود، بلکه به طور مستقیم بر سلامت و رفتار طبیعی گوسفندان تأثیر گذاشته و بر روی قیمت گوسفند زنده هم موثر است.

اهمیت رعایت بهداشت دامی و کنترل دقیق عفونت‌ها نه تنها به بهبود سلامت گوسفندان کمک می‌کند، بلکه به مراتب هزینه‌های درمانی را نیز کاهش می‌دهد و از این طریق، به اقتصاد دامداران کمک می‌کند.

توجه به این مسئله و اعمال روش‌های مناسب کنترل و پیشگیری از عفونت‌های انگل در گوسفند، بهره‌وری و سلامت گوسفندان را تضمین می‌کند و نقش مهمی در توسعه صنعت دامداری دارد.

منبع:        https://www.zoetis.co.nz

https://smallfarms.oregonstate.edu

سوالات متداول