5 علت بوی گاز آبگرمکن + راهکارها
یکی از مشکلات همیشگی ما با آبگرمکن‌های قدیمی احساس کردن بوی گازی‌ست که بیشتر اوقات برای سلامت و ریه‌های ما یک تهدید به شمار می‌روند. اگر با همچین مشکلی درگیر هستید و می‌خواهید علت بوی گاز آبگرمکن را زودتر پیدا کنید؛ توصیه می‌کنیم با نکات این مطلب همراه شوید تا از مشکل را برای همیشه ریشه‌کن کنید.
توجه داشته باشید که اگر از ابتدا برای عارضه‌یابی، بررسی و رفع مشکل از یک مرجع معتبر و متخصصان مجرب کمک بگیرید، این مشکل در آینده تکرار نخواهد شد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم با استفاده از محتوای این بلاگ بدون دانش فنی کافی اقدام نکنید و از خدمات حرفه‌ای تعمیرات آبگرمکن کمک بگیرید.
علت بوی گاز آبگرمکن از چیست؟
اولین تصور تمامی ما بعد از استشمام بوی گاز، فورا به نشتی گاز محدود می‌شود. باید بگوییم این فرض اشتباه نیست اما نمی‌تواند تنها علت بوی گاز آبگرمکن به شمار برود. از نصب غیر اصولی آبگرمکن گرفته تا مشکل جرقه‌زن و … همه بخشی از علت بوی گاز آبگرمکن را به وجود می‌آورد.
نشتی گاز؛ اولین علت بوی گاز آبگرمکن
اگر در اطراف آبگرمکن بوی تند و سنگینی شبیه بوی تخم‌مرغ فاسد احساس می‌کنید، اولین احتمال نشتی از مسیر گاز است. این بو معمولاً از شیلنگ، اتصالات یا شیر اصلی دستگاه به مشام می‌رسد.
خشک‌شدن لاستیک شیلنگ، شل بودن بست‌ها یا پوسیدگی اتصالات فلزی از دلایل رایج در بروز علت بوی گاز آبگرمکن هستند. در چنین شرایطی لازم است بلافاصله شیر گاز را ببندید، پنجره را باز کرده و از روشن کردن شعله یا کلید برق خودداری کنید تا متخصص گاز آن را بررسی کند.
احتراق ناقص؛ دومین علت بوی گاز آبگرمکن
زمانی که سیستم جرقه‌زن یا ترموکوپل به‌درستی عمل نکند، بخشی از گاز پیش از روشن شدن شعله آزاد می‌شود. با این حالت هنگام روشن کردن آب گرم، بوی گاز خام در فضا پخش می‌شود. این اتفاق معمولاً به‌دلیل خرابی شمعک، گرفتگی نازل یا اختلال در هوارسانی محفظه احتراق رخ می‌دهد.
اگر شعله آبگرمکن زردرنگ و ناپایدار است یا صدای سوت از مشعل شنیده می‌شود، نشان‌دهنده‌ی تنظیم نبودن ترکیب گاز و هوا یوده و لازم است تا حتما سرویس تخصصی انجام شود.
فرسودگی میله آند سومین علت بوی گاز آبگرمکن
در مدل‌های مخزنی یکی از منابع پنهان بوی گاز، خودِ آب گرم خروجی است. اگر بوی گندیده یا شبیه گاز از آب گرم می‌آید (و نه از مسیر لوله گاز) نزدیک‌ترین علت بوی گاز آبگرمکن به این مسئله برمی‌گردد که میله آند داخل مخزن دچار خوردگی شده است.
وظیفه‌ی این میله محافظت از بدنه‌ی فلزی در برابر زنگ‌زدگی است؛ اما زمانی که فرسوده شده یا در زمان مناسب برای تعویض آن آن اقدام نکنید؛ املاح و باکتری‌هایی که سولفات تغدیه می‌کنند، منجر به انتشار گاز هیدروژن‌سولفید خواهند که که بویی شبیه گاز ایجاد می‌کند. به یاد داشته باشید که تعویض منظم میله آند هر دو تا سه سال، از این بو و خوردگی مخزن جلوگیری می‌کند.
گرفتگی دودکش؛ چهارمین علت بوی گاز آبگرمکن
اگرهنگام کارکرد آبگرمکن بوی گاز بیشتری نسبت به دیگر حالت‌ها احساس می‌کنید؛ لازم است برای پیدا کردن علت بوی گاز آبگرمکن لازم است به نشانه‌هایی خاص توجه کنید. این علت از بوی گاز آبگرمکن معمولا با تغییر رنگ شعله یا دوده همراه می‌شود که نشان از گرفتگی مسیر دودکش و تهویه هوا دارند.
با این وضعیت گازهای حاصل از احتراق، به‌جای خروج از دودکش، به محیط برمی‌گردند و بوی ناخوشایند مشابه گاز سوخته پخش می‌شود. جدا شدن لوله دودکش، زنگ‌زدگی یا انسداد در مسیر آن از عوامل رایج هستند این علت بوی گاز آبگرمکن هستند!
با بررسی و نصب صحیح دودکش دوجداره و اطمینان از تهویه کافی فضا، از خطرات مونوکسیدکربن و بوی سوختگی می‌توانید تا حد زیادی جلوگیری کنید.
پنجمین دلیل؛ تجمع دوده و رسوب در اطراف مشعل
پس از مدتی کارکرد، رسوب آب و گردوغبار روی مشعل، شعله را ناقص می‌کند و باعث انتشار بوی سوختگی یا گاز نیم‌سوخته می‌شود.
اگر در اطراف محفظه احتراق یا خروجی دودکش دوده‌ی سیاه مشاهده می‌کنید؛ باید بگوییم سوختن ناقص گاز، علت بوی گاز آبگرمکن شماست. توجه داشته باشید که با نظافت دوره‌ای مشعل، لوله و سنسور شعله از ایجاد این بو و افزایش مصرف گاز جلوگیری می‌کنید.
علت بوی گاز آبگرمکن را چطور ریشه‌یابی کنیم؟
قبل از این که علت بوی گاز آبگرمکن را پیدا کنید، لازم است بدانید همان‌قدر که سرویس پکیج در عملکرد آن کاربرد دارد، در رابطه با آبگرمکن این مسئله صادق است.
بنابراین از عیب‌یابی گرفته تا تعمیر دستگاه، پیشنهاد می‌کنیم که کار را به کاردان بسپارید. در ادامه برای پیدا کردن علت بوی گاز آبگرمکن، روش حل این مسئله را به صورت مرحله‌ای با شما در میان گذاشته‌ایم.
1. رعایت نکات ایمنی؛ اولویت اول
اگر شدت بو زیاد است یا احساس سرگیجه، تهوع، سوزش چشم یا سردرد دارید، بررسی را کنار بگذارید؛ پنجره را باز کنید، از روشن یا خاموش کردن هر وسیله برقی خودداری کنید!
سپس گاز واحد را از شیر اصلی ببندید و از محل خارج شوید. در این وضعیت بهتر است از بیرون ساختمان با امداد گاز و تعمیرکار حرفه‌ای تماس بگیرید. اگر بو خفیف‌تر است باز هم لازم است قبل از پیدا کردن علت بوی گاز آبگرمکن، شیر اصلی گاز آبگرمکن را بسته و پنجره‌ها را باز کنید.
2. تشخیص بوی گاز خام از بوی احتراق ناقص
اولین مرحله تشخیص علت بوی گاز آبگرمکن، به حسی که از استشمام این بو دریافت می‌کنید، مربوط می‌شود! در واقع لازم است ببینید بو از «گاز خام» بوده یا «محصولات احتراق» منشاء آن محسوب می‌شوند؟ گاز خام بوی تند و تیز شبیه بوی تخم‌مرغ گندیده دارد و معمولا نزدیک شیر گاز، شیلنگ یا رگلاتور حس می‌شود.
بوی احتراق ناقص بیشتر شبیه دود، سوختگی یا بوی شعله زرد رنگ است و معمولا همراه با تغییر رنگ شعله، دوده‌زدگی اطراف مشعل یا سردرد و خواب‌آلودگی طولانی‌مدت دیده می‌شود.
اگر به نظر می‌رسد مشکل از احتراق ناقص است، حتی در صورت خفیف بودن بو احتمال تولید مونوکسید کربن هم وجود دارد و بهتر است آبگرمکن را خاموش کرده و تهویه هوای محیط را جدی بگیرید.
3. بررسی چشمی شیلنگ، اتصالات و رگلاتور گاز
بعد از بستن شیر گاز و تهویه، با چراغ‌قوه به شیلنگ گاز، بست‌ها، محل اتصال شیلنگ به شیر دیواری و ورودی آبگرمکن نگاه کنید. ترک روی شیلنگ، خشکی شدید، له‌شدگی، شیلنگ خیلی بلند، عبور از پشت شعله یا عبور از کنار لبه‌های تیز، همگی نشانه ریسک نشتی هستند.
برای پیدا کردن علت بوی گاز آبگرمکن و اطمینان از نشتی گاز؛ می‌بایست به رگلاتور گاز و بدنه شیر کنترل دستگاه هم دقت دقت داشته باشید تا اگر اثر دوده، تغییر رنگ، چربی بالا یا بوی شدید نزدیک این قطعات را مشاهده کردید، وارد عمل شده و از یک متخصص تعمیرکار برای رفع این مسئله اقدام کنید.
به یاد داشته باشید که به هیچ وجه در این مرحله پیچ‌ها را سفت نکنید و به اتصالات ضربه نزنید. تنها کاری که لازم است انجام دهید، مشاهده و گزارش این موارد به یک تعمیرکار است!
4. تست نشتی با کف روی اتصالات در دسترس
اگر شدت بو کم است و امکان تهویه مطلوب وجود دارد، معمول‌ترین روش خانگی برای ردیابی علت بوی گاز آبگرمکن؛ استفاده از کف رقیق مایع ظرفشویی است.
برای این روش می‌بایست کمی مایع ظرفشویی را در آب حل کنید و با قلم‌مو یا اسفنج، کف را روی محل اتصال شیلنگ‌ها، رزوه شیر گاز دیواری و اطراف رگلاتور بکشید؛ توجه کنید که این کار فقط برای بخش‌های بیرونی و در دسترس است و نباید کاور آبگرمکن یا قطعات داخلی باز شوند.
اگر حباب‌های ریز و پیوسته شکل می‌گیرند، نشتی وجود دارد و باید گاز را ببندید و تا زمان رسشیدن تعمیرکار فکر روشن کردن آبگرمکن را نکنید! توجه کنید که استفاده کردن از شعله به منظور پیدا کردن نشتی یک راهکار فوق‌العاده خطرناک است و اکیدا از انجام این کار خودداری کنید.
5. بررسی شعله آبگرمکن و علائم احتراق ناقص
بعد از این که از تهویه نشتی نداشتن گاز در آبگرمکن خیال شما راحت شد، برای پیدا کردن علت بوی گاز آبگرمکن در زمان کارکردن دستگاه؛ لازم است به رنگ شعله دقت کنید.
شعله سالم معمولا آبی و یکنواخت است و صدای عجیبی ندارد! اگر به دنبال این علت بوی گاز آبگرمکن هستید؛ کافی‌ست توجه کنید که اگر رنگ شعله زرد یا نارنجی است و حالتی کشیده و نوک‌تیز دارد (به همراه با صدای سوت یا لرزش باشد) احتمال کمبود هوا، کثیفی نازل‌ها یا ایراد تنظیم گاز دور از ذهن نیست.
فراموش نکنید که این وضعیت هم با خطر مونوکسیدکربن همراه بوده و با دیدن این نشانه‌ها می‌بایست آبگرمکن را خاموش نگه دارید و موضوع را با تعمیرکار مجاز در میان بگذارید.
6. کنترل دودکش و مسیر خروج محصولات احتراق
گاهی بویی که در فضا حس می‌کنید از نشتی گاز خام نیست؛ محصولات احتراق به‌درستی خارج نمی‌شوند و دوباره به محیط برمی‌گردند. مسیر دودکش را از محل اتصال به کلاهک روی آبگرمکن تا خروجی پشت‌بام یا دیوار بررسی کنید.
جابجا شدن دودکش، جدا شدن لوله، شل شدن بست‌ها، شکستگی یا زنگ‌زدگی شدید می‌تواند باعث برگشت دود و بوی گاز سوخته به فضا شده و دیگر علت بوی گاز از آبگرمکن به شمار بروند.
دوده سیاه روی بدنه آبگرمکن یا اطراف خروجی دودکش هم نشانه مهمی‌ست که نباید از آن غافل شوید. اگر دودکش داخل دیوار است و دسترسی مستقیم ندارید، همان مشاهده ظاهری و افزایش تهویه کافی است و ادامه کار باید توسط متخصص انجام شود.
روش‌های جلوگیری از بروز علت نشت گاز آبگرمکن
نشت گاز در آبگرمکن اتفاقی نیست که یک‌باره رخ دهد؛ بیشتر اوقات علت بوی گاز آبگرمکن از مدت‌ها قبل قابل‌تشخیص است.
اگر دستگاه به‌صورت دوره‌ای سرویس شده و اتصالات به‌موقع بررسی شوند یا محیط نصب تهویه کافی داشته باشد، احتمال بروز نشتی تقریباً از بین می‌رود. در ادامه به مواردی که می‌تواند در جلوگیری از این مسئله به شما کمک کنند اشاره کرده‌ایم.
- بررسی دوره‌ای اتصالات گاز: هرچند ماه یک‌بار محل اتصال شیلنگ و شیر گاز را با کف صابون چک کنید تا از نبود نشتی خیال شما راحت شود.
- نصب توسط متخصص: زمانی که آبگرمکن را کارشناس مجاز نصب کند، اتصالات با فشار دقیق بسته می‌شوند و احتمال نشتی از بین می‌رود.
- تهویه مناسب فضای نصب: باز بودن مسیر هوا باعث می‌شود گاز در محیط جمع نشود و در صورت نشتی جزئی خطر کاهش پیدا کند.
- تعویض منظم رگلاتور گاز: اگر رگلاتور فرسوده شود، فشار گاز را درست تنظیم نمی‌کند و احتمال نشتی از دیافراگمش زیاد می‌شود.
- سرویس و تمیزکاری مشعل:دوده یا رسوب روی مشعل می‌تواند احتراق ناقص ایجاد کند؛ تمیزکاری سالانه مانع بوی گاز و ایجاد شعله زرد می‌شود.
- تعویض به‌موقع میله آند: در مدل‌های مخزنی زمانی که میله آند فرسوده شود، گاز هیدروژن‌سولفید در مخزن تولید شده و بوی گاز در آب گرم حس می‌شود.
- استفاده از شیلنگ استاندارد: شیلنگی که تاریخ انقضا و مهر استاندارد دارد، در برابر حرارت و فشار دوام بیشتری خواهد داشت.
- نصب سنسور گاز و مونوکسیدکربن: حسگرها در اولین لحظه بالا رفتن غلظت گاز هشدار داده و فرصت واکنش به شما می‌دهند.
- بستن شیر اصلی در زمان عدم حضور: بستن شیر گاز پیش از ترک خانه ساده‌ترین و مطمئن‌ترین روش پیشگیری از نشتی است.
- انجام سرویس کامل سالانه: بازبینی شیر کنترل، مسیر گاز و عملکرد شعله، خطرهای پنهان را از بین می‌برد و ایمنی دستگاه را تضمین می‌کند.
نتیجه‌گیری
در نهایت اگر به دنبال علت بوی گاز آبگرمکن هستید اما تجربه یا دانش فنی کافی برای عیب‌یابی ندارید؛ کافی‌ست از طریق ثبت سفارش در آچاره، سفارش خود را برای رفع قطعی این مشکل ثبت کنید. در ضمن دست شما باز است تا در بخش دیدگاه‌ها و نظرات، سوالات خود را از متخصصان آچاره بپرسید و آن‌ها شما را راهنمایی کنند.
سوالات متداول
آیا بوی گاز آبگرمکن از نشتی گاز است؟
بله اما همیشه بوی گاز آبگرمکن به این دلیل نیست.
چرا پس از تعویض میله آند، بوی گاز یا بوی تخم‌مرغ فاسد از آب گرم احساس می‌شود؟
بعضی اوقات واکنش الکتروشیمیایی بین میله جدید و املاح سولفات موجود در آب باعث تولید گاز هیدروژن‌سولفید می‌شود که بویی مشابه گاز دارد.
تفاوت بین نشتی در بخش فشار پایین و فشار بالا در آبگرمکن چیست؟
نشتی در فشار بالا معمولاً مربوط به ورودی اصلی و رگلاتور است و بوی گاز تند دارد، در حالی که نشتی در فشار پایین نزدیک نازل‌ها و مشعل رخ می‌دهد و بوی ملایم‌تری دارد.
