آهار فرش چیست و چرا مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

«آهار» به موادی گفته می‌شود که برای افزایش استحکام فرش و حفظ زیبای روی نخ‌های فرش اضافه می‌‎شود. آهار مورد استفاده در صنعت فرش به دو صورت طبیعی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که لازم است بدانید میزان و نوع «آهار زنی» در فرش‌های ماشینی و دست‌بافت متفاوت است. برای آشنایی با این سوال که آهار فرش چیست، همراه آچاره باشید.

آهار فرش به حفظ ارزش آن کمک می‌کند!

همان‌طور که می‌دانید فرش یک اثر هنری محسوب می‌شود که محل تولد و خلق آن کشور ایران است. تا چندین دهه پیش فرش‌های دست‌بافت یکه‌تاز بازار بودند. سالیان طولانی زیبایی ظاهری خود را حفظ می‌کردند و پس از مدتی طولانی به استهلاک می‌رسیدند.

یکی از تکنیک‌هایی که ایرانیان آن را کشف کردند؛ استفاده از موادی بود که پشت فرش اضافه می‌شد و حالتی چسبناک داشت.

بافندگان فرش پس از این‌که فرش را از روی دار برمی‌داشتند؛ ترکیبی از نشاسته، صمغ، کتیرا یا خمیر برنج را به لایه‌ی پشتی فرش می‌مالیدند تا الیاف فرش قوام پیدا کند و سست نشود. با ورود ماشین‌های صنعتی برای بافت فرش به بازار؛ این مواد جای خود را به محلول‌هایی شیمیایی داد که از استهلاک فرش جلوگیری می‌کردند و زیبایی آن را تداوم می‌بخشیدند.

آهار زنی فرش این روزها چگونه انجام می‌شود؟

استفاده از مواد برای استحکام الیاف را «آهارزنی» نام می‌گیرد. این روزها که اکثر منازل از فرش‌های ماشینی استفاده می‌کنند؛ آهارزنی صنعتی جای روش متداول را گرفته و همان‌طور که گفته شد با مواد شیمیایی انجام می‌شود. این مواد شیمیایی شامل فرآورده‌های سلولزی به دست‌آمده از مواد نشاشته‌ای مانند برنج یا سیب‌زمینی تهیه می‌شود. در لیست زیر به اصلی‌ترین مواد شیمیایی در آهار زنی فرش به صورت صنعتی اشاره کرده‌ایم.

محاسبه رایگان هزینه قالیشویی !

فرآورده‌های پلیمری

پلی اورتان، وینیل، پلی وینیل استات از مواد پلیمری محسوب می‌شوتد که باعث ایجاد انعطاف و تاب‌آوری بالای فرش ماشینی می‌شوند و آن را در برابر ضربه، خمش یا حرارت، مقاوم می‌سازد. محلول آهاری که در فرش‌های ماشینی مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ از پارگی و کشیدگی فرش جلوگیری خواهد کرد.

نقش لاتکس در آهار فرش چیست؟

به یاد داشته باشید که لاتکس هم جزئی از محصولات پلیمری به شمار می‌رود که وظیفه ایجاد استحکام و استقرار تار و پود فرش خواهد بود. این ماده به قدرت انعطاف و چسبندگی تاروپود افزوده و باعث می‎شود تا الیاف فرش استحکام و زیبایی خود را از دست ندهد.

رزین‌ صنعتی آهار فرش چیست؟

رزین نوعی چسب است که در حالت صنعتی میزان چسبندگی بیشتری را می‌توانید ایجاد کند. وظیفه رزین صنعتی جلوگیری از ایجاد قارچ و کپک در لایه‌ مخفی فرش است. استفاده از رزین، در آهارزنی صنعتی منجر به افزایش طول عمر فرش و عدم جذب رطوبت در آن خواهد شد.

بیشتر بخوانید:  راهنمای کامل شستن فرش اکریلیک

مراحل تجدید آهار فرش به‌صورت مجدد

در کنار این سوال که آهار فرش چیست؟ یکی از پرسش‌هایی دیگری که برای طرفداران استفاده از فرش‌های متفاوت ممکن است ایجاد شود؛ «امکان آهار زنی فرش ماشینی و دستباف» به صورت مجدد است. دلیل ایجاد این دغدغه از دست رفتن استحکام و قوام فرش‌هایی‌ست که ما به‌صورت دائم از آن‌ها استفاده کرده‌ایم و اکنون مستعمل شده‌اند. 

اگر فرش ماشینی شما کهنه شده؛ استفاده از آهار مجدد می‌تواند تصمیم خوبی برای ایجاد استحکام و قوام مجدد فرش باشد. اگر از آن دست افرادی هستید که تمایل دارید فرش دست‌بافت خود را مجددا آهارزنی کنید؛ لازم است احتیاط زیادی به‌خرج دهید. چرا که فرش‌های دست‌بافت قیمت بالایی دارند و لازم است حتما با مواد طبیعی آهار بخورند  و توسط متخصصان حرفه‌ای قالیشویی انجام شود.

1- بررسی عوامل تخریب‌کننده و از بین بردن آن‌ها

در اولین مرحله لازم است مشکل و عارضه فرش شما بررسی شود؛ در صورتی که ریشه‌های فرش لانه جانوران موذی و ذره‌بینی شده باشند، یا از شدت رطوبت هوا، پرز فرش مقر قارچ شده باشد، ابتدا فرش را بررسی می‌شود و پس از آن به روش اصول مورد شست‌وشو قرار خواهد گرفت.

توجه داشته باشید که در حین شست‌و‎شو فرش قبل از آهار زنی، باید از مواد ضدقارچ و ضد حشره استفاده کرد تا از بین رفتن عوامل تخریب‌کننده ضمانت شود. از این مواد می‎‌توان پس از شست‌و‌شو هم استفاده کرد که اثر مواد با آب‌کشی از بین نرود. اگر فرش دست‌بافت دارید؛ لازم است این فرآیند را توسط مواد طبیعی انجام دهید.

2- خشک کردن فرش

از آن‌جایی که رطوبت باعث رشد و تکثیر قارچ در تاروپود فرش می‌شود، لازم است پس از شست‌و‌شو، فرش را خشک کنید. در این مرحله فرش باید به صورت کامل در محیطی گرم و خشک قرار بگیرد تا رطوبت داخل الیاف فرش خشک شود.

3- تصفیه حرارتی

پس از خشک کردن فرش به‌صورت کامل، فرش تحت فرآیند «تصفیه» قرار می‌گیرد. استریلیزاسیون به فرایندی گفته می‌شود که فرش در دمای بالا قرار گرفته 60 الی 80 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرد. این بخش از فرآیند تصفیه حرارتی، پاستوریزاسیون نام دارد که از 20 دقیقه تا 1 ساعت زمان نیاز دارد.

در حالت بعدی دمای فرش بالاتر می‌رود و به 100 الی 200 درجه سانتی گراد می‌رسد. این مرحله «استریلیزاسیون» حرارتی نام دارد و برای از بین بردن قطعی حشرات و قارچ‌ها کاربرد زیادی خواهد داشت. سپس فرش در دمای پایین قرار می‌گیرد تا تخم و اجزای باقی‌مانده آن‌ها از بین برود. دمای این مرحله به منفی 20 تا -40 درجه سانتی‌گراد می‌‎رسد.

4- آهار زنی فرش ماشینی و دستباف

پس از انجام مراحل آماده‌سازی برای آهار زنی فرش، نوبت به مرحله اصلی می‌رسد؛ در حالت صنعتی، مواد شیمیایی توسط ماشین‌‌های پیشرفته پشت فرش‌ها اسپری می‌شوند. پس از آن مواد توسط غلطک‌های بزرگ به پشت فرش فشار وارد می‌کنند تا مواد به‌بهترین نحو ممکن به خورد فرش برود.

همان‌طور که اشاره کردیم آهار زنی در روش صنعتی و روش دستی متفاوت بوده و تمامی مراحل بالا برای آهار زنی بنا به دوره یا رسوم هر شهر متفاوت است. در هر دو روش پس از اتمام آهار زنی و کوبیدن آهار، فرآیند خشک کردن آن را آغاز می‌کنند تا صاحبان فرش بتوانند به راحتی ازآن‌ها استفاده کنند.

ثبت درخواست قالیشویی

جمع‌بندی آهار فرش چیست؟

آهار در حفظ زیبای و مقاومت فرش در برابر استهلاک و آسیب نقش موثری ایفا می‌کند. این ماده در زمان گذشته با رسومات خاص هر منطقه به فرش اضافه می‌شود. امروزه آهار زنی با مواد شیمیایی انجام می‌شود که فرآیند اعمال آن از سرعت بیشتری برخوردار است. شما می‌توانید سوالات و دغدغه‌های خود را در رابطه با آهار زنی فرش با آچاره مطرح کنید تا پاسخ خود را از متخصصان ما بگیرید!

سوالات متداول