راهنمای جامع انواع هرس درختان

زمستان بهترین زمان برای هرس درختان و درختچه‌ها است. به شیوه‌های مختلفی درختان هرس می‌شوند و روش آن بسته به نیاز هر درخت متفاوت است. از این رو این مقاله را گردآوری کرده‌ایم تا انواع هرس درختان و روش صحیح و نادرست هرس را مورد بررسی قرار دهیم.

هرس کردن درختان پروسه‌ای فراتر از بریدن شاخه‌ها است و آن را می‌توان ترکیبی از علم و هنر دانست. روش‌های هرس کردن امروزه به‌صورت علمی انجام می‌شود و به سلامت و زیبایی ظاهر درختان کمک بزرگی می‌کند.

شما می‌توانید در خصوص هرس و سم‌پاشی درختان و گیاهان آپارتمانی از طریق صفحه نگهداری از گیاهان آپارتمانی آچاره سفارش خود را ثبت کنید و با متخصصان آچاره مشاوره نمایید. همچنین شماره 1471 نیز راه ارتباطی دیگری برای ثبت سفارش است.

چرا هرس کردن درختان مهم است؟

قبل از این‌که به بررسی انواع هرس درختان بپردازیم، بهتر است بدانیم چرا هرس درختان مهم است. درختان به دلایل متعددی هرس می‌شوند تا ظاهر و باردهی بهتری داشته باشند. در واقع آن‌ها به‌طور طبیعی بدون هرس هم رشد می‌کنند، اما با هرس کردن به پتانسیل کامل خود می‌رسند و عمر طولانی خواهند داشت.

برای رسیدن به هدف مورد نظر می‌توان از روش‌های مختلف و انواع هرس درختان استفاده کرد که عمدتا به دلایل زیر انجام می‌شود:

• کاهش احتمال شکستن درخت یا شاخه
• حذف شاخه‌های پوسیده، ضعیف و بیمار
• فرم دادن به درختان از جمله گیاهان تزئینی مانند شمشادها و نارون چتری
• کاهش سایه و افزایش دریافت نور خورشید
• بهبود گردش هوا میان شاخه‌ها
• مقاومت در برابر باد
• حفظ سلامت درخت
• افزایش تولید شکوفه یا میوه
• زیبایی منظره
• جلوگیری از رشد نامناسب شاخه‌ها

انواع هرس درختان چگونه انجام می‌شود؟

انواع هرس شاخه را می‌توانیم از نظر زمان، شدت هرس و هدف تقسیم‌بندی کنیم. در ادامه به شرح بیشتر انواع هرس درختان می‌پردازیم و مزایای آن‌ها را بازگو می‌کنیم:

انواع هرس درخت از نظر زمان

زمان دقیق هرس درختان به عوامل مختلفی از جمله نوع درخت، آب‌‎وهوا و روش هرس بستگی دارد. برای مثال، بهتر است درختان خزان‌پذیر را در اواخر پاییز تا اوایل فصل بهار هرس کنید در واقع زمانی که به خواب زمستانی می‌روند.

1. هرس زمستانه

هرس زمستانه که به آن هرس خشک هم می‌گویند از ابتدای ریزش برگ‌ها تا زمان بیدار شدن درختان انجام می‌شود.

بر این اساس زمان هرس درختان میوه به نوع درخت بستگی دارد. برای مثال هرس درخت هلو باید اواخر زمستان انجام شود چون این درخت به سرما بسیار حساس است.

هرس درختان میوه در مناطق سردسیر باید در اواخر زمستان انجام شود. در این محدوده زمانی، شیره درخت به کندی جریان دارد و مواد مغذی در تنه درخت ذخیره خواهند شد. بنابراین مشکلی برای نهال به وجود نمی‌آید.

هرس فرم نهال از جمله روش‌های هرس درختان است که روی نهال‌های یک تا سه ساله انجام می‌شود. این نوع هرس از نوع زمستانه است و به شکل‌دهی چارچوب مناسب برای درخت کمک می‌کند.

محاسبه رایگان هزینه نگهداری از گیاهان آپارتمانی!

2. هرس تابستانه

بعد از زمان هرس درختان در فصل زمستان، رشد گیاه شروع می‌شود. با وجود هرس شاخه‌ها در فصل زمستان، ممکن است شاهد رشد اندام‌های زائد در فصل بهار و تابستان باشیم. این شاخه‌های اضافی انرژی درخت را مصرف کرده و باعث ضعیف شدن آن می‌شوند.

هرس درختان میوه شامل حذف پاجوش‌هایی می‌شود که اطراف ساقه یا ریشه در حال رشد هستند. در این مرحله باید هرس تابستانه سبز انجام شود. در این زمان باغبان می‌تواند شاخه‌هایی را هرس کند که رشد آن‌ها در اواسط فصل تابستان به پایان رسیده است.

هرس تابستانه به عنوان یکی از انواع هرس درخت میوه برای درختانی همچون هلو، انجیر و انگور انجام می‌شود و تاثیر بیشتری روی رشد درخت خواهد داشت؛ بنابراین باید به‌صورت خفیف و سبک انجام شود.

در میان درختان میوه زمان هرس درخت عناب کمی متفاوت‌تر از بقیه درختان است. درخت عناب از جمله درختانی است که هر سال بدون هرس، میوه می‌دهد و تناوب باردهی ندارد. از این گذشته به‌دلیل خارهای تیز و قوی که دارد هرس آن به حذف شاخه‌های آفت‌زده و خشک محدود خواهد شد.

انواع هرس درخت از نظر شدت هرس

از نظر شدت عملیات، هرس درختان را به سه نوع شدید، متوسط و ضعیف تقسیم می‌کنند. هرس شدید زمانی انجام می‌شود که حجم شاخه‌های باقیمانده روی درخت کمتر از حجم شاخه‌های بریده شده باشد. برعکس این شرایط را هرس ضعیف می‌گویند.

در این میان اگر حجم شاخه‌های بریده شده با شاخه‌های باقیمانده برابر باشد هرس متوسط انجام شده است. انواع هرس درختان از نظر شدت به دو نوع سرشاخه‌زنی و تنک کردن تاج درخت تقسیم می‌شود.

در ادامه هر دو طریقه هرس درختان را توضیح می‌دهیم:

1. سرشاخه‌زنی ابتدایی‌ترین نوع هرس درختان است و شامل حذف شاخه‌های مرده، بیمار و شکسته می‌شود. اکثر باغداران بدون معطلی این نوع شاخه‌ها را هرس می‌کنند.
2. تنک کردن تاج، حذف انتخابی شاخه‌ها برای افزایش نفوذ نور و جریان هوا از طریق تاج درخت است. تنک کردن تاج یا حذف کامل شاخه‌ها، وزن اندام‌های سنگین را کاهش می‌دهد و به حفظ شکل طبیعی درخت کمک می‌کند.

هرس درختان بر اساس شدت عملیات به فرم‌دهی تاج درخت مربوط می‌شود. این روش هرس به دو صورت فرم گرد و فرم پهن انجام می‌شود. انواع هرس فرم گرد شامل انواع هرس هرمی، هرس شلجمی و هرس جامی است. هرس کوردون و هرس اسپالیه از نوع فرم پهن هستند.

در ادامه هر یک از انواع هرس درختان بر اساس شدت را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مراقبت و نگهداری از گیاهان آپارتمانی با تیم آچاره

1. هرس هرمی

هرس هرمی به‌عنوان یکی از انواع هرس شاخه، بیشتر برای درختان زینتی کاربرد دارد. در این نوع هرس، حذف شاخه‌های فرعی و پایینی تنه اصلی در اولویت قرار دارد. به گونه‌ای که درخت شکلی هرم مانند بگیرد. این نوع هرس مناسب درختانی مانند چنار، کاج و تبریزی است.

2. هرس شلجمی

هرس شلجمی یکی از انواع هرس درخت میوه است که برای درختانی همچون گلابی، زردآلو، بادام، گردو، پسته و خرمالو کاربرد دارد. در این روش، هیچ شاخه‌ای حالت لیدر یا مرکزی نخواهد داشت. باغبان به محض اینکه متوجه شود شاخه‌ای بر شاخه‌های دیگر مسلط شده انتهای آن را قطع می‌کند.

به این ترتیب درخت میوه در همه جوانب خود دارای شاخه‌های قوی بوده و باردهی بیشتری خواهد داشت. علاوه‌بر این، شاخه‌های هرس شده استحکام بیشتری پیدا می‌کنند و در برابر فشار و وزن میوه‌ها مقاوم‌تر می‌شوند.

3. هرس جامی

هرس جامی سومین روش از انواع هرس درختان است که شباهت زیادی به هرس شلجمی دارد. تنها تفاوت این دو روش این است که در روش جامی، شاخه اصلی درخت قطع می‌شود و درخت به فرم جام توخالی در می‌آید.

هرس جامی بیشتر برای درختان هلو، گیلاس، گلابی و آلو به کار می‌رود. مزیت این روش این است که قسمت تاج خالی است و نور کافی به داخل شاخه‌ها نفوذ می‌کند.

4. هرس کوردون

روش هرس کوردون که نوع دیگری از انواع هرس درختان است، مدلی از فرم پهن است و بیشتر برای درختانی کاربرد دارد که روی میخچه میوه می‌دهند. در این روش درخت دارای ساقه اصلی است که شاخه‌های فرعی آن در اواخر زمستان و تابستان باید هرس شوند. این هرس برای تقویت تشکیل میخچه‌ها انجام می‌شود.

5. هرس اسپالیه

هرس اسپالیه نوعی از هرس فرم پهن است که تنه درخت به‌صورت عمودی رشد خواهد کرد. شاخه‌های اصلی درخت در دو یا سه ردیف به‌صورت قرینه در اطراف تنه اصلی رشد می‌کنند و پایین‌ترین شاخه اصلی در فاصله 45 سانتی‌متری زمین قرار دارد.

در این نوع روش از انواع هرس درختان برای حمایت از شاخه‌های فرعی درخت از سیم فلزی یا قیم استفاده می‌شود. در این نوع هرس شاخه‌های میوه‌ دهنده به جای قرارگیری روی شاخه اصلی روی شاخه‌های فرعی رشد می‌کنند.

بیشتر بخوانید:  بهترین روش‌های تکثیر ساکولنت

چه درختانی را نباید هرس کرد؟

در این قسمت مقاله درباره بایدها و نبایدهای هرس درختان صحبت می‌کنیم. سرشاخه‌زنی درختان نباید در زمانی که درخت میوه دارد انجام شود. این نوع هرس در اوایل رشد درخت نتیجه بهتری خواهد داشت.

انواع هرس درختان در اوایل فصل سرما به درخت آسیب می‌رساند. روش های هرس کردن زمستانه برای درختان مناطق دارای زمستان‌های سرد باید در اواخر زمستان انجام شود زمانی که یخبندان تمام شده است. در این روش بهتر است ریشه و پاجوش‌ها یا شاخه‌های بیمار و خشک هرس شوند.

نکته مهم دیگر در انواع هرس درختان این است که نباید در سال‌های اول رشد درخت، هرس شدید انجام شود. هرس شدید در سال‌های اولیه رشد، به تحریک رشد شاخه‌های اولیه منجر می‌شود و باردهی را به تعویق می‌اندازد.

در طبقه‌بندی انواع هرس درختان هرس فرمی نباید بعد از شروع باردهی درخت انجام شود. هرس فرمی مخصوص سال‌های اول رشد درخت است و بعد از باردهی بهتر است هرس باردهی روی درخت انجام گیرد.

جمع‌بندی

انواع هرس درختان به‌طور کلی به دو نوع “سرشاخه زنی” و “تنک کردن تاج” تقسیم‌بندی می‌شود. تنک کردن به حذف شاخه یا ساقه در تاج درخت و در امتداد شاخه قدیمی‌تر اشاره دارد. برش‌های نازک معمولاً با هدف کوچک کردن اندازه درخت و حذف ساقه اضافی انجام می‌شوند.

انواع هرس درختان از نظر زمان به دو نوع هرس زمستانه و تابستانه تقسیم بندی می‌شود. در این میان انتخاب طریقه هرس درختان به نوع درخت و منطقه آب و هوایی بستگی دارد. توصیه می‌شود برای اطمینان از زمان مناسب هرس، قبل از هر کاری با کارشناسان باغبانی مشورت کنید.

در پایان یادآور می‌شود که اگر به گل و گیاه علاقه دارید و گلخانه دارید؛ می‌توانید برای تمیز کردن آن از خدمات نظافت منزل آچاره استفاده کنید. برای اطلاع از قیمت خدمات نظافت منزل کافی است سفارش خود را به‌رایگان در سایت ثبت کنید.

سوالات متداول