راهنمای نحوه نگهداری از فرش ابریشمی

اگر شما هم حداقل یکی از فرش‌های ابریشمی را در خانه خود پهن کرده‌اید؛ حتما در جریان هستید که این فرش‌ها به ظرافتی که در بافت خود دارند، از حساسیت زیادی برخوردار هستند و دقیقا به همین علت لازم است با نحوه نگهداری از فرش ابریشمی آشنا شوید. در این بلاگ همراه ما باشید تا به صورت همه‌جانبه برای نگهداری از فرش ابریشمی شما را راهنمایی کنیم.

;

به یاد داشته باشید یکی از سخت‌ترین مراحل برای اصولی‌ترین نحوه نگهداری از فرش ابریشمی، شستشوی آن است! به همین دلیل قبل از این که به سراغ معرفی راهکارها برویم، به شما پیشنهاد می‌کنیم شستشوی قالی یا فرش ابریشمی را به متخصصان این کار واگذار کنید.

نحوه نگهداری از فرش ابریشمی به شرط آشنایی از ساختار

پیش از این که به سراغ معرفی بهترین روش و نحوه نگهداری از فرش ابریشمی برویم، لازم است شما را با ساختار اصلی این فرش‌ها آشنا کنیم. با توجه به ساختار این دست از فرش‌ یا قالی‌ها؛ نگهداری از فرش ابریشمی برای شما آسان‎ خواهد شد و به صورت آگاهانه اقداماتی را در پیش می‌گیرید که برای فرش‌های ابریشمی مشکلی ایجاد نمی‌کند.

اهمیت نحوه نگهداری از فرش ابریشمی با حساسیت الیاف آن

الیاف ابریشمی که در این فرش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، ساختاری از جنس پروتئین دارند و از زنجیره‌های کراتینی تشکیل شده‌اند. این کراتین بالا و ساختار پروتئینی باعث می‌شود در مقابل کاهش یا افزایش دما، خشکی یا رطوبت حساسیت زیادی داشته باشند.

قالیشویی آنلاین

اهمیت نگهداری از فرش ابریشمی در حفظ درخشش آن

سطح هر تار ابریشم حالت صیقلی دارد و درخشش آن نتیجه نظم مولکولی و انعکاس نور روی این ساختار محسوب می‌شود.

اگر حرارت بالا یا کف غلیظ یا ترکیب قلیایی با این سطح تماس پیدا کند نظم یاد شده تخریب می‌شود و تار ابریشم حالت خشک و شکننده پیدا می‌کند. در حالت خیس قدرت الیاف کاهش پیدا می‌کند و فشار اندک سبب موج‌دار شدن یا پارگی فرش خواهد شد.

اهمیت نگهداری از فرش ابریشمی در حفظ رنگ آن

رنگ‌های موجود در فرش ابریشم که اغلب پایه گیاهی یا اسیدی دارند نسبت به PH نامناسب و ماندگاری رطوبت حساسیت نشان می‌دهند و این مسئله ضرورت دقت در شستشو را بیشتر می‌کند.

نحوه نگهداری از فرش ابریشمی با فراهم کردن محیط مناسب

فرش ابریشمی به دلیل لطافت ساختار و حساسیت الیاف به شرایط محیطی نیاز دارد که محیطی پایدار و کنترل‌ شده برای آن فراهم کنیم تا مقدمه اصولی‌ترین نحوه نگهداری از فرش ابریشمی را به خوبی رعایت کرده باشیم.

کیفیت نور، قرار گرفتن آن در محل‌هایی که رفت‌وآمد زیادی وجود ندارد و … از جمله این اقدامات اولیه در نگهداری از فرش ابریشمی‌ست! در ادامه همراه ما باشید تا هر یک از این موارد را به صورت مفصل برای شما توضیح دهیم.

1. نظافت کف زمین؛ اولین امر در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی

اولین نکته‌ای که باید در اصولی‌ترین نحوه نگهداری از فرش ابریشمی لحاظ کنید؛ این است که کف زمینی که فرش روی آن پهن می‌شود هیچ نوع غبار یا خاکی وجود نداشته باشد.

اگر تازه عروس هستید یا می‌خواهید در خانه نوساز خود فرش ابریشمی پهن کنید، حتما به این مسئله دقت داشته باشید! چرا که غبارهای آهک، گچ و … از مواد معدنی‌ای به شمار می‌روند خاصیت قلیایی دارند و می‌توانند به مرور زمان منجر به پوسیدگی فرش‌های ابریشمی شوند.

2. نحوه نگهداری از فرش ابریشمی با مهار رطوبت زمین

همان‌طور که در بخش معرفی ساختار فرش ابریشمی هم گفتیم، رطوبت از دیگر عواملی‌ست که در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی اهمیت زیادی پیدا می‌کند! چرا که به سرعت می‌تواند ابریشم‌های موجود در فرش را تجزیه کرده و منجر به پوسیدگی نهایی فرش شود.

بنابراین اگر می‌خواهید به بهترین حالت، نگهداری از فرش ابریشمی را رعایت کنید؛ می‌بایست قبل از پهن کردن آن روی زمین، رطوبت موجود را از بین ببرید و خوبی آن را شناسایی کنید.

3. نحوه نگهداری از فرش ابریشمی با قرار ندادن اشیای سنگین روی آن

الیاف ابریشم قدرت تحمل فشار ممتد را ندارند و قرارگیری اشیای سنگین روی سطح فرش به ایجاد فرورفتگی و تخریب ساختار منجر می‌شود. چنین فشاری موجب می‌شود الیاف توان بازگشت به حالت اولیه را از دست بدهند و سطح فرش ناهمگون دیده شود.

به همین دلیل اگر به دنبال اصولی‌ترین نحوه نگهداری از فرش ابریشمی هستید؛ لازم است بدانید جابه‌جایی مبلمان و پرهیز از فشار ممتد راهی برای پیشگیری از تغییر شکل است و این اقدام باعث می‌شود فرش فرم طبیعی خود را حفظ کند.

4. جلوگیری از تابش مستقیم خورشید

نور خورشید به مرور رنگ الیاف ابریشم را کاهش می‌دهد و جلوه درخشان آن را کم می‌کند. برای کنترل این مسئله می‌توان از پرده‌های ضخیم استفاده کنید تا شدت تابش کاهش پیدا کرده و سطح فرش در معرض نور نباشد.

اگر به دنبال حفظ رنگ الیاف فرش خود هستید و می‌خواهید در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی این مورد را در اولویت قرار دهید؛ بهترین کار دور کردن فرش از نقطه‌ای‌ست که آفتاب روی آن می‌تابد.

در صورتی که امکان استفاده از زیرپرده‌ای ضخیم یا جابه‌جایی فرش خود را ندارید، می‌توانید برای نگهداری از فرش ابریشمی و رنگ الیاف آن، از یک روفرشی نازک استفاده کنید یا هر از گاهی فرش را به صورت 180 درجه بچرخانید که اگر بخشی از محیط روشن‌تر باشد فشار نور بر یک نقطه متمرکز نماند.

قالیشویی

5. نگهداری از فرش ابریشمی با جلوگیری از تردد زیاد روی آن

اصطکاک منجر می‌شود الیاف طبیعی ابریشم، هم زمان با پوسیدگی؛ درخشش الیاف‌ ابریشمی به سرعت کاهش پیدا کند. همان‌طور که گفتیم یکی از مواد نابود کننده فرش ابریشمی هم اصطکاک یا قرار دادن اشیای سنگین روی آن است!

اما اصطکاک فرش به همین مورد ختم نمی‌شود و لازم است فرش را به صورت کلی در جایی پهن کن که در معرض رفت‌و‌آمد قرار نگرفته و اصطلاح مدام پا نمی‌خورد.

6. نگهداری از فرش ابریشمی با جاروکشی ملایم و اصولی

یکی از اصولی که در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی لازم است رعایت کنید؛ استفاده از فشار دست مناسب و تنظیم مکش نه‌چندان زیاد برای این دست از فرش‌هاست.

برای جاروکشی اصولی با جاروبرقی لازم است آن را با مکشی کم انجام دهید به صورتی که روی ریشه فرش شدت زیادی وارد نشود. به همین دلیل لازم است از سری نرم استفاده کنید تا فشار زیاد الیاف را دچار کشیدگی می‌کند.

از طرفی دیگر حرکت دادن جارو در جهت خواب فرش باعث می‌شود الیاف حالت طبیعی خود را از دست ندهند و سطح فرش یکنواخت بماند. اگر حرکت جارو خلاف خواب انجام شود سطح دچار آشفتگی می‌شود و درخشش ابریشم کاهش پیدا خواهد کرد.

7. نحوه نگهداری از فرش ابریشمی در صورت ریختن مایعات

اقدام سریع در برخورد با ریختن مایع روی فرش ابریشمی نقش بزرگی در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی ایفا می‌کند. ابتدا باید مایع یا لکه را لازم است تا با یک اسفنج مایع اضافی را از روی آن جمع کنید! با این کار آلودگی به انتهای تاروپود فرش نخواهد رسید. سپس دستمالی سفیدرنگ و خشک روی محل آلودگی قرار دهید.

در مرحله بعد دستمال را از حاشه محل آلودگی به داخل لکه مایعات حرکت دهید. این روش کمک می‌کند لکه بزرگ نشدهد و کنترل بیشتری بر بخش آسیب‌دیده ایجاد شود. در چنین شرایطی استفاده از آب یا ترکیب آب و نمک کافی است تا سطح پاکیزه شود. پرهیز از مواد قوی شیمیایی باعث می‌شود الیاف در امان بمانند.

نحوه نگهداری از فرش ابریشمی و شستشوی اصولی

شستشوی عمقی فرش ابریشمی نیاز دارد با دقت انجام شود زیرا هر بار شستشو طول عمر فرش را کاهش می‌دهد. چنین شستشویی باید در فاصله‌های طولانی انجام شود تا فرش با ساختار نازک خود درگیر فرسودگی نشود.

به عبارتی تصور نکنید که هر سال باید برای شستن انواع فرش ابریشمی خود اقدام کنید! چرا که تکرار این عملیات عمر فرش شما را کاهش خواهد داد. در ادامه نکات شستشو در اصولی‌ترین نحوه نگهداری از فرش ابریشمی را با شما مرور خواهیم کرد.

شستشوی فرش

لکه‌گیری سبک بدون مواد شوینده

اولین قدم در شستشو که لازم است در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی به آن دقت کنید؛ لکه‌گیری آن است. برای لکه‌گیری به هیچ وجه نباید به سراغ مواد شوینده بروید! چرا که لکه‌گیری عموما یک وقفه زمانی تا شستشوی کامل دارد و قرار گرفتن مواد شوینده (هر چقدر سبک) بدون آب‌کشی، الیاف ابریشمی را تجزیه کند.

برای لکه‌گیری اصولی از یک حوله میکروفایبر نرم (رنگ روشن) و آب ولرم استفاده کنید. هر چه زودتر برای از بین بردن لکه‌ها اقدام کنید، مقاومت آن‌ها هم کم‌تر خواهد شد. بعد از مرطوب کردن حوله آن را با حرکاتی آرام روی لکه بکشید تا از بین برود. فراموش نکنید که در این کار نباید فشار دست شما زیاد باشد.

انتخاب شوینده مناسب برای فرش ابریشمی

در دومین مرحله برای نگهداری از فرش ابریشمی و شستشوی آن، لازم است شوینده‌ای که برای شستشوی فرش ابریشم انتخاب کنید که هم کف زیادی تولید نکرده، اسیدی نباشد و آنزیم‌های متفاوتی را در خود جای ندهد.

تنها شوینده‌ای که می‌توانید به راحتی آن را تهیه کنید، شامپوی کودکان است و شما با تهیه آن می‌توانید روند شستشو را پیش ببرید. اگر در نگهداری از فرش ابریشمی و شستشوی آن به این نکته دقت نکنید، سطح فرش به سرعت کدر شده و الیاف شفافیت خود را از دست خواهند داد.

استفاده از آب ولرم رو به سرد

از دیگر مواردی که باید در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی و شستشوی آن در نظر داشته باشید، استفاده از آبی با دمای ولرم رو به سرد است!

آب مورد استفاده شما در این مرحله نباید خیلی سرد یا گرم باشد چرا که در هر دو حالت نوسان ناگهانی حرارت آب منجر به تجزیه الیاف ابریشمی خواهد شد. در آبکشی به این مسئله دقت داشته باشید که جهت آب‌کشی باید مطابق خواب فرش باشد و نه خلاف آن.

در نگهداری از فرش ابریشمی چه تهدیدهایی وجود دارد؟

فرش ابریشم نسبت به آفات و رطوبت واکنش سریع نشان می‌دهد و کنترل این عوامل نقش بزرگی در دوام آن دارد. این الیاف اگر در فضای مرطوب قرار بگیرند دچار ضعف و پوسیدگی می‌شوند و ظاهر فرش تغییر می‌کند. شناسایی عوامل آسیب و کنترل آن‌ها راهی برای حفاظت پایدار است و موجب می‌شود فرش سلامت خود را نگه دارد.

نحوه نگهداری از فرش ابریشمی و جلوگیری از بیدزدگی

بید در محیط نمناک رشد می‌کند و الیاف ابریشم برای آن محیطی مغذی محسوب می‌شود بنابراین لازم است در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی شرایط تهویه مطلوب را ایجاد کنید تا رشد بید محدود شود.

نظافت منظم سطح و پشت فرش کمک می‌کند فضای مناسبی برای تخم‌گذاری بید شکل نگیرد و سلامت بافت حفظ شود. پودر نفتالین یا نگزالت یا تنباکو را می‌توان در پشت فرش یا هنگام لوله کردن آن مورد استفاده قرار داد تا از فعالیت بیدها جلوگیری شود.

کنترل رطوبت و تهویه مناسب

رطوبت باعث کاهش استحکام الیاف می‌شود و در صورت تداوم بستر پوسیدگی ایجاد می‌کند از این رو تهویه مناسب باید برقرار باشد.

قرار دادن فرش در فضایی که جریان هوا وجود دارد کمک می‌کند رطوبت سطحی از میان برود و فرش حالت طبیعی داشته باشد. پرهیز از تماس طولانی با آب یا محیط شرجی اقدامی اساسی است و این کنترل باعث می‌شود کیفیت رنگ و بافت ثابت بماند.

نحوه نگهداری از فرش ابریشمی در انباری

برای ما ایرانیان این مسئله رایج است که برای مدتی یک سری از فرش‌های خود را در انباری قرار می‌دهیم تا حتی حالت لوله شده آن جاگیر نشود.

زمانی که می‌خواهید فرش‌های ابریشمی را لول کنید و داخل انباری قرار دهید، لازم است یک سری ملاحظات را در نحوه نگهداری از فرش ابریشمی انبارشده درنظر بگیرید. در ادامه به این موارد اشاره کرده‌ایم.

• فرش ابریشمی را به صورت تا کرده داخل انباری قرار ندهید! چرا که منجر به ایجاد ترک خواهد شد.
• زمان لوله کردن فرش، لازم است آن را روی یک سطح صاف قرار دهید تا این مسئله درست انجام شود.
• قبل از لوله کردن فرش یک لایه پارچه نخی دور آن قرار دهید تا غبار به مرور زمان آسیبی به فرش وارد نکند.
• به هیچ وجه در انباری مربوط فرش ابریشمی خود را قرار ندهید، چرا که منجر به پوسیدگی فوری آن خواهد شد.
• هر دو هفته روی فرش را یک دور جارو بکشید تا خطر بید و کپک را از بین ببرید.
• به هیچ وجه فرش را برای انبار کردن در روکش پلاستیکی قرار ندهید! چرا که این فرش‌ها به تنفس نیاز دارند.

نتیجه‌گیری

با توجه به توضیحاتی که در بخش بالایی دادیم، اکنون به خوبی توجیه شده‌اید که نحوه نگهداری از فرش ابریشمی نیازمند اقداماتی‌ست که شاید تا قبل از این بلاگ نمی‌دانستید. جدا از حساسیت این فرش، قیمت بالای آن از دیگر دلایلی‌ست که لازم است به خوبی از این دست فرش‌ها مراقبت کنید.

سوالات متداول