علت برق دار شدن سیم نول در ساختمان و نحوه رفع مشکل
وقتی صحبت از برق کشی ساختمان می‌شود، همه به خوبی می‌دانیم که سیم‌های فاز و نول نقش مهمی در انتقال انرژی الکتریکی دارند؛ اما چه اتفاقی می‌افتد وقتی سیم نولی که باید بدون برق باشد، ناگهان دچار ولتاژ می‌شود؟ این پدیده نه‌تنها عجیب و نگران‌کننده است؛ بلکه می‌تواند خطرات جدی برای ایمنی افراد و تجهیزات به همراه داشته باشد. در این مقاله قصد داریم به علت برق دار شدن سیم نول در ساختمان بپردازیم و راه‌حل‌هایی برای رفع این مشکل مطرح کنیم. پس همراه ما باشید.
- خرابی بعضی از تجهیزات الکتریکی نظیر ترانسفورماتورها می‌تواند علت برقدار شدن نول در سیستم سه فاز باشد.
- برق گرفتگی، آسیب به تجهیزات و خطرات ثانویه می‌تواند از جمله مشکلات برق دار شدن سیم نول باشد.
- برقدار شدن سیم نول در ساختمان‌ها می‌تواند ناشی از مشکلات مختلفی نظیر نشت جریان از فاز به نول، ایراد در اتصال زمین، نامتعادل بودن بار و القای الکترومغناطیسی باشد.
4 علت برق دار شدن سیم نول در ساختمان که باید بدانید
معمولا سیم نول به عنوان نقطه مرجع ولتاژ در یک مدار الکتریکی در نظر گرفته می‌شود و به این ترتیب انتظار می‌رود که پتانسیل الکتریکی آن صفر باشد.
اما در برخی موارد، ممکن است سیم نول برقدار شود و این می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد. در ادامه توضیح خواهیم داد که علت روشن شدن فازمتر روی سیم نول چیست؟
1. جریان از فاز به نول نشت می‌کند
نشت جریان از فاز به نول می‌تواند علت برق دار شدن سیم نول در ساختمان باشد. این مشکل به دلایلی مختلفی رخ می‌دهد. درصورتی‌که عایق بین سیم فاز و نول در یک نقطه از مدار آسیب ببیند،جریان از سیم فاز به نول نشت پیدا می‌کند.
این نشت جریان می‌تواند باعث برق دار شدن سیم نول ساختمان شود. اتصال‌های معیوب در سیم‌کشی برق هم می‌تواند به نشت جریان کمک کند. البته نباید از سیم‌های بی‌کیفیت هم غافل شوید. چراکه سیم‌هایی که عایق ضعیفی دارند، احتمالا به نشت جریان از فاز به نول کمک می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه نحوه سربندی کلید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله سربندی کلید تبدیل را مطالعه کنید.
2. اتصال به زمین ایراد دارد
اگر در ساختمان شما از سیم ارت استفاده نشده باشد، در صورت بروز مشکلاتی نظیر نشت جریان، سیم نول برقدار می‌شود. همچنین در صورتی بروز هرگونه مشکلی نظیر اجرای نادرست سیم ارت، اتصال معیوب به زمین و قطع شدن سیم ارت باعث برقدار شدن سیم نول می‌شود.
3. بارها نامتعادل است
درصورتی‌که بارهای الکتریکی مدار به‌صورت مساوی بین فازها تقسیم نشوند، باعث ایجاد جریان در سیم نول می‌شود. این مشکل می‌تواند علت برق دار شدن سيم نول در ساختمان باشد.
همچنین اگر از وسایل برقی تک فاز پرقدرت نظیر موتورهای الکتریکی استفاده شود، می‌تواند باعث ایجاد بار نامتعادل در مدار و در نتیجه برقدار شدن سیم نول شود.
استعلام قیمت سیم کشی برق ساختمان
4. بار الکترومغناطیس القا می‌شود
در بعضی از موارد، ایجاد میدانهای الکترومغناطیسی خارجی نظیر خطوط فشار قوی، می‌تواند باعث القا ولتاژی در سیم نول شود. ایجاد رعد و برق هم می‌تواند ولتاژهای بسیار بالایی در سیم نول القا کند. البته در القا الکترومغناطیس، خطای انسانی و تجهیزات الکترونیکی هم تاثیرگذارند.
خرابی بعضی از تجهیزات الکتریکی نظیر ترانسفورماتورها می‌تواند علت برقدار شدن نول در سیستم سه فاز باشد. خطای انسانی در زمان سیم‌کشی هم می‌تواند منجر به برقدار شدن سیم نول شود.
خطرات ناشی از برق دار شدن سیم نول را جدی بگیرید
قطعا برق دار شدن سیم نول در ساختمان می‌تواند با خطرات زیادی همراه باشد و حتی می‌تواند به حوادث ناگواری منجر شود. در ادامه این خطرات بررسی شده است.
1. باعث برق‌گرفتگی می‌شود
یکی از خطرات جدی برقدار شدن سیم نول برق‌گرفتگی ناشی از این مشکل است. اگر شخصی به سیم نول برقدار دست بزند، جریانی از بدنش عبور می‌کند. این جریان می‌تواند باعث انقباض عضلات، سوختگی، ایست قلبی و حتی مرگ شود.
البته باید به این نکته اشاره کرد که شدت برق‌گرفتگی به عوامل مختلفی مانند مسیر عبور جریان برق از بدن، ولتاژ سیم نول و میزان مقاومت بدن بستگی دارد.
2. به تجهیزات الکترونیکی آسیب می‌زند
ولتاژی که در سیم نول ایجاد می‌شود، می‌تواند به تجهیزات الکترونیکی موجود در مدار آسیب بزند. حتی این ولتاژ می‌تواند باعث اتصال، خرابی قطعات و حتی آتش‌سوزی در ساختمان باشد.
در این مورد میزان آسیب به تجهیزات مختلف به فاکتورهایی نظیر ولتاژ سیم نول، کیفیت و نوع تجهیزات و میزان حساسیت دستگاه بستگی دارد.
3. باعث خطرات ثانویه شود
برقدار شدن سیم نول در ساختمان می‌تواند با خطرات ثانویه هم همراه باشد. از جمله این خطرات می‌توان به سقوط افراد، نشت گاز و حتی انفجار اشاره کرد. البته نوع و شدت خطرات ثانویه هم به عوامل مختلفی بستگی دارد.
چگونه برقدار شدن سیم نول را برطرف کنیم؟
بعد از اینکه با علت برق دار شدن سیم نول در ساختمان و همچنین خطرات ناشی از آن آشنا شدید، باید در اسرع وقت آن را برطرف کنید. رفع این مشکل دارای دو مرحله اساسی شامل عیب‌یابی و سپس برطرف کردن مشکل است. برای انجام این کار چهار مرحله زیر را با دقت انجام دهید:
- قطع کردن برق: اولین قدم برای برطرف کردن برقدار شدن سیم نول، قطع جریان برق است. این کار را می‌توانید از طریق فیوز یا کلید اصلی برق انجام دهید.
- عیب‌یابی: برای عیب‌یابی باید انواع سیم و کابل برق، اتصال‌ها، سیم ارت و همچنین تجهیزات الکترونیکی را بررسی کنید.
- رفع مشکل: بعد از پیدا کردن علت برق دار شدن سیم نول در ساختمان باید متناسب با آن مشکل را رفع کنید.
- تست نهایی: بعد از برطرف کردن مشکل باید سیم نول را تست کنید. برای اینکه مطمئن شوید که سیم نول برق ندارد، از فازمتر استفاده کنید.
ثبت درخواست سیم کشی برق ساختمان
جمع‌بندی
برقدار شدن سیم نول در ساختمان‌ها می‌تواند ناشی از مشکلات مختلفی نظیر نشت جریان از فاز به نول، ایراد در اتصال زمین، نامتعادل بودن بار و القای الکترومغناطیسی باشد. این مشکل نه‌تنها می‌تواند به تجهیزات آسیب برساند؛ بلکه خطرات جدی برای ایمنی افراد هم ایجاد می‌کند.
بنابراین، تشخیص و رفع به موقع این مشکل، از اهمیت بالایی برخوردار است و باید توسط افراد متخصص انجام شود تا از بروز حوادث ناگوار جلوگیری شود. با آگاهی از علل احتمالی و رعایت نکات ایمنی، می‌توان از وقوع این مشکل در سیستم‌های برق‌رسانی ساختمان‌ها پیشگیری کرد.
سوالات متداول
چرا سیم نول برقدار می‌شود؟
سیم نول ممکن است به دلایلی مانند نشت جریان فاز، بار نامتعادل در سیستم‌های سه‌فاز، اتصالات نادرست یا مشکلات در سیستم زمین برقدار شود.
آیا برقدار شدن سیم نول خطرناک است؟
بله؛ برقدار شدن سیم نول می‌تواند خطرناک باشد و به تجهیزات و افراد آسیب برساند.
اگر سیم نول برقدار شد، چه باید کرد؟
اگر متوجه شدید که سیم نول برقدار است، باید خیلی سریع سیستم برق را بررسی و مشکل را رفع کنید. بهتر است این کار توسط یک برقکار متخصص انجام شود تا از بروز خطرات جلوگیری شود.
چگونه می‌توان از برقدار شدن سیم نول جلوگیری کرد؟
برای جلوگیری از این مشکل، باید از اتصالات صحیح، نصب درست سیستم زمین و بارگذاری متعادل بر روی فازهای سیستم برق‌رسانی اطمینان حاصل شود. همچنین، بررسی و نگهداری دوره‌ای سیستم برق توسط متخصصین الزامی است.
