مباحث مهم مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی

مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی یکی از مباحث موجود در شیوه‌نامه قوانین ملی ساختمان است. این قانون آیین نامه اجرایی، فنی و حقوقی دارد که در راستای طراحی، نظارت و اجرای فعالیت‌های ساختمانی مانند نوسازی، بهسازی، بازسازی، تغییر کاربری، تخریب یا بهره‌برداری از ساختمان تدوین شده است.

مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی در جهت ارتقای ایمنی، بهداشت، آسایش و بهره‌وری انرژی وضع شده‌اند. مبحث شانزدهم این شیوه نامه مربوط به قوانین و ضوابط طراحی و اجرای سرویس‌های بهداشتی ساختمان است.

با رعایت این نکات، مشکلات نشت و لوله‌کشی بسیار کاهش می‌یابد و در مواقع ضروری برای رفع نم سرویس بهداشتی بدون تخریب، عملیات اجرایی و بازسازی با سرعت و به سهولت انجام‌پذیر خواهد بود.

در این مطلب تصمیم داریم با نگاهی به این قانون درباره اصول و استانداردهای لازم برای ساخت سرویس‌های بهداشتی، اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهیم. برای آشنایی بیش‌تر در این زمینه با ما همراه باشید.

هدف از تدوین مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی چیست؟

سرویس بهداشتی یکی از بخش‌های مهم و جدایی‌ناپذیر در ساختمان‌ است. معمولا مساحت سرویس‌های بهداشتی کم است و قسمت کوچکی از فضای خانه را اشغال می‌کند؛ اما رعایت اصول و استانداردهای طراحی و ضوابط آن به همراه جانمایی لوازم مختلف در سرویس بهداشتی اهمیت بسیار زیادی دارد.

ازاین‌رو با تدوین مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی تلاش شده است تا استاندارد و ضوابط کلی برای این بخش از ساختمان ارائه شود. به این ترتیب ضمن بهره‌برداری بهینه و حفظ ایمنی ساختمان از جهت نشتی، از هدررفت انرژی هم پیشگیری می‌شود.

در ادامه به بررسی این اصول و ضوابط در مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی خواهیم پرداخت.

استعلام قیمت رفع نم سرویس بهداشتی و حمام

الزامات طراحی و اندازه فضای سرویس بهداشتی

اصولی همچون توجه به محل قرارگیری، ابعاد، تهویه، تاسیسات و… از جمله ضوابط لازم‌الاجرا در طراحی سرویس بهداشتی به حساب می‌آیند.

مطابق مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی باید نکات زیر را برای اندازه فضا در نظر بگیرید:

• طبق مقررات ملي ساختمان سرويس بهداشتي برای منازل کوچک و با وسعت کم‌تر، فضایی به اندازه 155 در 110 سانتی‌متر مناسب است. اندازه استاندارد فضای سرویس بهداشتی با روشویی، توالت فرنگی و درب رو به داخل نیز، 120 در 140 سانتی‌متر است.
• برای سرویس بهداشتی که وان، روشویی و توالت فرنگی در طراحی آن لحاظ شده باشد؛ ابعاد فضا باید 155 در 215 سانتی‌متر باشد.
• برای طراحی سرویس بهداشتی با دوش، روشویی، وان و سرویس فرنگی، ابعاد 215 در 260 سانتی‌متر مناسب است. 
• برای طراحی سرویس بهداشتی مناسب دو نفر با وان مستقل حداقل ابعاد در نظر گرفته شده باید 185 در 350 سانتی‌متر باشد.

تامین نورگیر و تهویه سرویس بهداشتی

نورگیری و تعویض هوای طبیعی برای سرویس‌های بهداشتی الزامی نیست و می‌توان از نور و تهویه مصنوعی برای این منظور استفاده کرد؛ مگر اینکه در موارد خاصی این موارد الزام شده باشند.

طبق مقررات ملی ساختمان، سیستم‌های تهویه هوای سرویس‌های بهداشتی در ساختمان‌های گروه 6 و 7 و 8 مشخص‌شده در این قانون باید با هواکش مرکزی یا با هواکش های مستقلی که با کلیدهای روشنایی برق یا کلیدهای جداگانه فعال می‌شوند، عمل کنند. 

چنانچه هوای چند سرویس بهداشتی با استفاده از یک هواکش تخلیه شود، این هواکش مشترک باید با کلید مجازی کار کند و مطابق با مبحث سیزدهم، به سیستم برق اضطراری متصل باشد.

ثبت درخواست رفع نم سرویس بهداشتی بدون تخریب

کف سازی و پوشش مناسب دیوارها در سرویس بهداشتی

طبق مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی نکات زیر را برای کف سازی و پوشش دیوارها رعایت کنید:

• باید تا 35 سانتی‌متری دیوارهای اطراف سرویس بهداشتی، سیمان‌کاری شود.
• روی سیمان دو لایه قیرگونی با پوشش 10 سانتی‌متر به‌صورت عمود بر هم انجام شود.
• پس از پایان مرحله کاشی‌ کاری برای کف سرویس‌ها، سرامیک باید به عنوان پوشش پنهان مورد استفاده قرار بگیرد.
• ضخامت ملات زیر سرامیک باید حدود 3 سانتی‌متر باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد می‌کنیم راهنمای ایزوگام کردن سرویس بهداشتی را مطالعه کنید.

تاسیسات در مقررات ملی ساختمان برای طراحی سرویس بهداشتی

تاسیسات در سرویس بهداشتی ساختمان شامل لوله‌کشی، شیرآلات، سیستم الکتریکی سیستم تهویه و سیستم اعلام حریق است. در انتخاب و نصب این تاسیسات باید حتما موارد زیر رعایت شوند:

• جنس شیرآلات باید در برابر تماس با آب و زنگ‌زدگی مقاوم باشد. 
• ماندگاری بالایی داشته و نیاز آ‌ن‌ها به تعمیر کم باشد.
• باید طراحی مناسب و هماهنگ با فضا داشته باشند.

بیشتر بخوانید:  بررسی کاربرد و ابعاد استاندارد داکت سرویس بهداشتی

 ارتفاع عایق‌کاری سرویس بهداشتی مقررات ملی ساختمان

 در مقررات ملی ساختمان برای طراحی سرویس بهداشتی الزامات و قوانین خاصی درباره ارتفاع عایق کاری سرویس بهداشتی از کف تا دیوار مطرح نشده است. اما در نشریه شماره ۵۵ سازمان برنامه و بودجه عنوان شده است که در اجرای عایق سرویس بهداشتی، عایق‌کاری باید ۱۵ سانتی‌متر بالاتر از محل سرریز، ادامه پیدا کند.

سخن پایانی

مطابق مبحث 16 مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی باید طراحی و اجرای سرویس‌های بهداشتی بر اساس اصول و ضوابط مندرج در شیوه‌نامه انجام شود و اصولی همچون توجه به اندازه و ابعاد، نور، تهویه، کف‌سازی و تاسیسات رعایت شوند.

برای افزایش ایمنی، کارایی اصولی و استاندارد و در نتیجه استفاده راحت‌تر از سرویس‌های بهداشتی باید طراحی و ساخت این فضای مهم در ساختمان‌ها مطابق مقررات ملی ساختمان سرویس بهداشتی باشد.

سوالات متداول