معرفی بهترین هیزم برای شومینه + نکات انتخاب هیزم خوب

به طور کلی سه نوع شومینه در طراحی و دکوراسیون داخلی خانه به کار می‌رود. مدل گازی، برقی و هیزمی. دو دو مدل اول از هیزم‌های سفالی که جنبه زیبایی دارند استفاده می‌شود. در این مطلب قصد داریم دربارۀ نوع سوم صحبت کنیم و تمام نکاتی که باید در خصوص هیزم شومینه بدانيد برای شما شرح دهیم. شما می‌توانید از نکات این مقاله برای انتخاب هیزم اجاق نیز کمک بگيريد.

کدام هیزم برای شومینه مناسب است؟

هیزم‌ها انواع متخلفی دارند. همه‌ی چوب‌‌ها قابلیت اشتعال دارند، اما کیفیت هر یک می‌تواند متفاوت باشد. برخی از هیزم‌ها آهسته می‌سوزند و گرمای بیشتری تولید می‌کنند، اما برخی دیگر سریع می‌سوزند و خاکستر یک‌دستی از خود به جا می‌گذارند. بهترین نوع هیزم شومینه، چوبی است که آهسته و با روندی ثابت می‌سوزد. در این نوع هیزم، گرمای بیشتری تولید می‌شود و سوخت کامل چوب اتفاق می‌افتد. به طور کلی، چوب‌های سخت و خشک، مانند زبان گنجشک و گردو، می‌توانند نسبت به چوب درخت کاج و سرو گزینه‌‌ بهتری برای هیزم شومینه باشند.

1. چوب سخت و خشک

همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، چوب‌‌ سخت و خشک درختانی چون افرا، بلوط، زبان گنجشک، گردو، توس و بیشتر درختان میوه، می‌توانند برای مدت طولانی‌تری بسوزند و گرمای بیشتری توليد کنند. این نوع هیزم شومینه، معمولا به دلیل نداشتن سمغ و شیره، پس از سوختن، شومینه را کثیف نمی‌کند و معمولأ تکه‌های کوچک و غیر قابل اشتعال آن در خاکسترها باقی می‌ماند.

البته‌ در خصوص درخت توس باید به یک نکته توجه کنید. پوسته بیرونی و قهوه‌ای رنگ آن جنس نرمی دارد. این پوسته از خشک شدن یکنواخت چوب جلوگیری می‌کند و با سوختن ممکن است شومینه و دودکش را آلوده کند. با سوختن این بخش از چوب، ماده‌ای به نام کرئوزوت در شومینه و دودکش جمع می‌شود. کرئوزوت یک محصول جانبی و فرعی سوخت چوب است و به قیر شبیه است. جمع شدن این ماده در دودکش و شومینه می‌تواند مشکلات بسیاری را برای شما به وجود آورد و حتی ممکن است گاهی باعث آتش ‌سوزی شود. برای جلوگیری از بروز مشکلات اینچنین، بهتر است هیزم درخت توس را به همراه یک نوع هیزم دیگر مورد استفاده قرار دهید.

2. چوب نرم

این نوع هیزم بسیار ارزان‌تر از چوب‌های خشک و سخت است. این نوع هیزم شومینه بسیار سریع می‌سوزد و خاکستر ریز‌تری نسبت به خاکستر چوب‌های سخت از خود باقی می‌گذارد‌. درختانی که در دسته از هیزم‌ها قرار می‌گیرد عبارتند از:

• صنوبر داگلاس
• کاج
• سرو
• توسکا
• گل حنا

البته توجه داشته باشید، این نوع هیزم شومینه دود بیشتری نیز تولید می‌کند. بهتر است این نوع هیزم را در کنار هیزم سخت و خشک‌تری بسوزانید‌.

مقايسه انرژی انواع هیزم شومینه

یکی از ساده‌ترین راه‌های دسته بندی هیزم‌ها، دسته بندی با توجه به میزان انرژی‌ گرمایی است که آزاد می‌شود. مطلوب‌ترین نوع هیزم، دسته‌ای است که معادل 200 الی 250 گالن نفت، گرما تولید کند. این درختان عبارتند از:

• سیب
• راش آمریکایی
• توس
• گردوی آمریکایی
• افرا
• بلوط قرمز
• بلوط سفید
• زبان گنجشک

در گروه دوم هیزم درختانی که می‌توانند معادل 150 الی 200 گالن نفت گرما تولید کنند، قرار دارند. میزان سختی هیزم شومینه این گروه کمی کمتر از گروه اول است.

• افرا قرمز و یا سفید
• توس سفید
• گیلاس سیاه
• صنوبر
• سنجد
• کاج سیاه

در دسته‌‌ی اخر، هیزم‌هایی که معادل ۱۰۰ الی ۱۵۰ گالن نفت گرما تولید می‌کنند، قرار دارند. این گروه از هیزم شومینه معمولا با قیمت کمتری به بازار عرضه می‌شود.

• توسکا
• سدر قرمز
• چوب پنبه
• سکویا
• شوکران
• کاج کوهی
• کاج سفید

البته نکته دیگری که در این باره باید در نظر داشته باشید رنگ چوب است. توجه داشته باشید هیچوقت از چوب‌های سبز رنگ استفاده نکنید. چوب‌های سبز رنگ، به دلیل رطوبت خود، حرارت کم و دود زیادی را تولید می‌کنند. شاید هیزم‌هایی که حداقل برای 2 سال در شرایط خاص نگهداری شده‌اند کمی گران‌تر باشند، اما قطعا سلامت شما و کیفیت آتش مورد استفاده‌‌ ارزش این هزینه را دارد.

نحوه نگهداری از هیزم شومینه

باید جایی خشک را برای نگهداری از هیزم شومینه انتخاب‌ کنید. توجه داشته باشید، بخشی که انتخاب می‌کنید باید از سطح زمین ارتفاع داشته باشد. این موضوع از خیس شدن هیزم‌ها و یا پوسیدگی ان‌ها جلوگیری می‌کند. همین‌طور بهتر است بخش رویی و بالای هیزم‌ها را بپوشانید.

نکته مهم در این خصوص، وجود جریان هوا است. باید جریان هوای مناسبی بین هیزم‌ها و محیط اطراف آنها وجود داشته باشد. در صورتی که جریان هوا مناسب نباشد، رطوبت آنها از بین نمی‌رود و چوب پوسیده می‌شود. بهتر است در فواصل زمانی منظم هیزم‌ها را جا به جا کردن و در جای خود بچرخانید، تا از پوسیدگی آنها جلوگیری کنید. همین‌طور فراموش نکنید ابتدا از هیزم شومینه قدیمی و سخت‌تر استفاده کنید. در این صورت چوب‌های قدیمی پوسیده نمی‌شود و هیزم‌های جدید برای خشک و سخت‌تر شدن فرصت بیشتری دارند.

به هیچ عنوان از هیزمی که هنوز به قدر کافی خشک نشده است استفاده نکنید. هیزم مورد استفاده شما باید کمتر از 20 درصد رطوبت داشته باشد. اگر میزان رطوبت، بیش از این مقدار باشد، هیزم به سختی شروع به سوختن می‌کند. همین‌طور باعث به وجود آمدن دود زیادی می‌شود و هوای محیط را شرجی می‌کند.

نکاتی در خصوص هیزم شومینه

• اگر قصد دارید خودتان هیزم شومینه را تهیه کنید توجه‌ داشته باشید، قطر هیزم نباید بیش از 12.5 سانتی متر باشد. در صورتی که این عدد بزرگتر بود باید آن را از وسط (از قطر) نصف کنید.
• سعی کنید از چوب درختان همیشه سبز مانند سرو و کاج به عنوان هیزم استفاده نکنید. چوب این درختان سمغ و روغن زیادی دارد و باعث جمع شدن ماده‌ی آتش زایی در شومینه و دودکش می‌شوند، که ممکن است مشکلات جدی را برای شما به وجود آورد. علاوه بر ریسک آتش گرفتن دودکش و شومینه، تنفس گاز به وجود آمده از سوخت این ماده (کرئوزوت) برای سلامت شما بسیار مضر است.
• اگر خودتان برای تهیه هیزم شومینه اقدام می‌کنید، به زمان دقیق خشک شدن هر نوع چوب توجه داشته باشید. معمولا بین 6 ماه الی 2 سال، برای خشک شدن و از بین رفتن رطوبت هیزم‌ها، زمان نیاز دارید. البته با توجه به نوع چوب این عدد متغیر است.
• شاید هیزم‌های نرم خیلی زودتر آتش بگيرند، اما میزان گرمایی که تولید می‌کنند ثابت و ماندگار نیست. در عوض بهتر است از گروه هیزم‌های سخت استفاده کنید، که به مدت طولانی‌تر می‌سوزند.
• به مقداری که لازم دارید هیزم در داخل خانه نگهدارید. باید به یاد داشته باشید برخی از حشرات و جانوران به چوب علاقه دارند و ممکن است به بهانه آن به داخل خانه‌ی شما ورود پیدا کنند. این جانواران می‌توانند مشکلات بسیاری را برای شما به وجود آوردند.
• روی هیزم‌های خشک شده را با یک پارچه‌ی برزنتی یا پلاستیک بپوشانید تا از پوسیده شدن هیزم‌ها جلوگیری کنید.
• سعی کنید دودکش و شومینه را قبل از فصل‌ پاییز تمیز کنید. باید تمام آثار کرئوزوت را از دودکش و شومینه پاک کنید. در این صورت با شروع فصل سرد و روشن کردن شومینه، احتمال آتش سوزی در منزل شما کمتر خواهد بود.

بهترین هیزم برای شومینه چیست؟

1. بلوط

هیزم این درخت بالاترین سطح انرژی گرمایی را دارد و استاندارد‌ترین هیزم شومینه است. این نوع هیزم شومینه با شعله‌های کم و پایدار می‌سوزد. آماده و خشک کردن این نوع چوب بین 1 الی 2 سال زمان می‌برد. هیزم چوب بلوط دارای مشخصات زیر است:

• ترک‌ها و شیارهای شعاعی
• رنگ تیره
• کم عطر
• وجود پوسته‌های جدا شده بر روی سطح هیزم
• سخت و خشک

همان‌طور که اطلاع دارید، درخت بلوط بسیار آهسته رشد می‌کند. به عبارت دیگر درخت بلوط بسیار سخت در طبیعت جایگزین می‌شود. امروزه جنگل‌های بلوط در حال نابودی هستند. بهتر است در فصل‌ بهار و پاییز از هیزم دیگری استفاده کنید و هیزم به دست آمده از درخت بلوط را در فصل زمستان استفاده کنید. این کار موجب کاهش سرعت از بین رفتن جنگل‌های بلوط می‌شود و به طبیعت فرصت می‌دهد تا درختان از بین رفته را جایگزین کند.

2. درخت زبان گنجشک

این نوع هیزم شومینه در بین دوستداران طبیعت، طرفداران بسیاری دارد. تهیه این نوع هیزم از تهیه موارد دیگر سخت‌تر است‌. سوخت این نوع هیزم شومینه دود زیادی تولید نمی‌کند و شعله‌های آن پایدار هستند. همین‌طور می‌توانید این نوع هیزم را به همراه انواع دیگر مورد استفاده قرار دهید. هنگام خرید آن سعی کنید دسته‌ای را انتخاب کنید که، پوست بیرونی آن خاکستری رنگ و پر از گرد و خاک باشد. همین‌طور چوب باید سفید و روشن باشد.

3. صنوبر داگلاس

این نوع هیزم شومینه از محبوب‌ترین نوع هیزم است. پیدا کردن این نوع هیزم نسبت به موارد دیگر ساده‌تر است. همین‌طور برای مصرف در طول سال و تعطیلات نیز مناسب است. این نوع هیزم نسبت به موارد دیگر زودتر شروع به سوختن می‌کند و عطر خوبی دارد. همین‌طور قیمت آن برای مصرف‌کنندگان مناسب‌ و به‌صرفه است.

4. هیزم درختان میوه از جمله سیب، گیلاس، گلابی

از این نوع هیزم معمولا برای مناسبت‌های خاص و مهمانی‌ها استفاده می‌شود. هیزم تهیه شده از درختان خشک میوه، شعله‌های کوچکی دارند و می‌توانند انرژی گرمایی زیادی تولید کنند. گاهی در آشپزی و گریل کردن مواد غذایی نیز از هیزم درخت سیب و گیلاس استفاده می‌شود. هیزم درخت سیب به دلیل رایحه شیرین و محبوب خود معمولا برای شومینه داخل خانه گزینه‌ی مناسبی است. البته توجه داشته باشید، درختان میوه معمولا خود به خود در طبيعت رشد نمی‌کنند. به این دلیل قیمت این نوع هیزم نسبت به موارد دیگر کمی بالاتر است.

5. توس

این نوع هیزم شومینه معمولا به تنهایی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، به ‌دليل تولید کرئوزوت معمولا این نوع هیزم به همراه هیزم درختانی چون گردو و گیلاس می‌سوزد. البته شعله‌های این هیزم دارای ترکیب آبی رنگ است و در کنار انرژی گرمایی زیاد خود، جلوه خاصی به شومینه شما می‌بخشد.

از این نوع هیزم برای شومینه منزل استفاده نکنید!

• هیزم پوسیده
• هیزم کپک زده
• چوب‌های سبز. این نوع هیزم، همان‌طور که بالاتر اشاره کردیم، رطوبت زیادی دارند و با تولید دود زیاد سلامت شما را دچار مشکل می‌کنند.
• چوب درختان سمی (بلوط سمی، سماق سمی). برخی از گیاهان در صورت تماس با پوست انسان، آن را دچار التهاب و خراشیدگی می‌کنند. این نوع خراشیدگی‌ها می‌توانند به یک مشکل پوستی جدی تبدیل شود. بهتر است از سوزاندن این نوع گیاهان و چوب ان‌ها خودداری کنید. همین‌طور برخی از انها همراه با سوختن، گاز‌های سمی نیز تولید می‌کنند.
• تخت چوب‌های آب اورده. شاید در نگاه اول آتش زدن این نوع هیزم در کنار ساحل، ایده‌ی جالبی به نظر برسد، اما این نوع چوب‌ها، با نمک و کلر اشباع شده‌اند. ممکن است با آتش زدن‌ آنها گاز‌های سمی ایجاد و پخش شوند.

در این بخش تمام نکات مهم در خصوص هیزم شومینه برای شما شرح داده شد. امیدواریم این مطلب برای شما مفيد بوده باشد. شما از چه نوع هیزم برای شومینه استفاده می‌کنید؟ آیا هیزم شومینه را آماده تهیه می‌کنید یا ترجيح می‌دهید خودتان آن را تدارک ببینید و انباز کنید؟ دوست دارید چه نکات دیگری را به متن بالا اضافه کنیم؟ پاسخ و نظر خود را در بخش کامنت‌ها برای ما بنويسيد تا بهتر در خصوص هیزم شومینه به شما کمک کنیم.