بررسی تمامی دلایل و علت آتش گرفتن سیم برق + راهکار
آتش سوزی‌های ناشی از برق کشی ساختمان یکی از شایع‌ترین علت‌ها در ایجاد حوادث تلخ در مناطق مسکونی و ساختمان‌ها است. این اتفاق ناگوار که معمولا به‌صورت ناگهانی ایجاد می شود، ممکن است خسارات جانی و مالی در پی داشته باشد. اما چه عواملی موجب می شود تا این سیم‌های برق این چنین خطرناک شوند؟ در این مطلب همراه ما باشید تا علت آتش گرفتن سیم برق را به طور کامل بررسی کنیم.
- انتخاب سیم‌ها با هادی مسی به علت رسانایی بهتر و مقاومت کم‌تر در مقابل حرارت نسبت به سیم‌های آلومینیومی میتواند خطر گرمای بیش از حد و آتش‌سوزی را تا حد زیادی کم کند.
- استفاده از کابل‌های نسوز که دارای عایق ویژه برای تحمل دماهای بالا هستند، میتواند از بروز آتش‌سوزی سیم و کابل پیشگیری کند.
- انتخاب کابل‌های مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی، به پیشگیری از بروز مشکلاتی همچون حرارتدیدگی و سوختن سیم برق کمک شایانی می‌کند.
- نصب سیم‌ها در شرایط مناسب و دور از رطوبت، حرارت بالا و مواد شیمیایی آسیب‌زا، اهمیت فراوانی در جلوگیری از آتش‌سوزی سیم برق دارد.
- رعایت کردن اصول صحیح در نصب، بررسی دوره‌ای و استفاده از تجهیزات حفاظتی همچون فیوزها به کاهش خطرات ناشی از سیم‌های برق کمک فراوانی می‌کند.
علت آتش گرفتن سیم برق چیست و چطور می‌توانیم جلوی آن را بگیریم؟
علت آتش گرفتن سیم برق میتواند به دلایل متفاوتی در یک ساختمان اتفاق بیفتد که گاهی در نتیجه سهل‌انگاری ما در مراقبت از سیم‌ها و گاهی براثر عوامل دیگر بحران درست می‌کند. در ادامه چندین علت آتش گرفتن سیم برق را بررسی می‌کنیم.
سیم‌کشی غیراصولی
سیم‌کشی غیراصولی یکی از مهم‌ترین مواردی است که در لیست علت سوختن سیم برق قرار می‌گیرد. این شامل پیچ خوردگی‌های غیرعادی سیم‌ها و آسیب‌دیدگی‌های ناشی از نصب نادرست است.
هرگونه نقص در انواع سیم و کابل برق میتواند موجب افزایش مقاومت و در نهایت گرم‌شدن غیرمعمول آن‌ها شود که این امر خطر آتش سوزی را افزایش می‌دهد. علاوه‌بر آن، استفاده از سیم‌های غیرمناسب برای بار الکتریکی مورد نظر میتواند سبب حرارتدیدگی و سوختن سیم‌ها شود.
تجهیزات ناکافی و نامناسب
استفاده نکردن از تجهیزات مناسب مانند فیوزها و محافظ‌های جریان میتواند به شدت خطرناک باشد. فیوزها و محافظ‌های مناسب نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بالا رفتن ناگهانی جریان برق و در نهایت جلوگیری از آتش‌سوزی دارند.
در صورت عدم استفاده از انواع فیوز در تابلو برق، سیستم برقکشی توانایی مدیریت بارهای اضافی را نخواهد داشت و این امر میتواند منجر به گرمایش بیش از حد و در نهایت آتش گرفتن سیم برق شود.
استعلام قیمت سیم کشی برق ساختمان
استفاده از وسایل برقی معیوب بدون وجود محافظ
وسایل برقی معیوب به ویژه هنگامی که بدون محافظ‌های مناسب به کار برده شوند، می‌توانند خطر آتش‌سوزی را افزایش دهند. نقص در ساختار داخلی این وسایل میتواند موجب ایجاد حرارت غیرمعمول و در نتیجه آتش‌سوزی شود. استفاده از محافظ‌های الکتریکی و نوارهای محافظتی برای پیشگیری از این نوع خطرات، امری واجب و ضروری است.
به کارگیری سیم و کابل ضعیف و بی‌کیفیت
استفاده از سیم‌ها و کابل‌های ضعیف و با کیفیت پایین در ساختمان‌ها دیگر علت آتش گرفتن سیم برق به حساب می‌آید. این سیم‌ها به طور معمول توانایی تحمل بارهای الکتریکی بالاتر را ندارند و امکان دارد به سرعت دچار آسیب و گرم‌شدن شوند. استفاده از سیم‌ها و کابل‌های استاندارد و با کیفیت بالا برای پیشگیری از این مشکلات اهمیت زیادی دارند.
اتصال وسیله‌هایی با آمپر بالا به یک پریز
اتصال چندین وسیله برقی با آمپر بالا به یک پریز به ویژه با استفاده از سه راهی‌ها و چندراهی‌ها میتواند علت سوختن سیم نول باشد. این کار موجب افزایش بار روی سیم‌های برق و در نهایت گرم‌شدن بیش از حد آن‌ها می‌شود که احتمال آتش‌سوزی را به شدت افزایش می‌دهد.
وجود مواد قابل اشتعال در نزدیکی سیم‌کشی
وجود مواد قابل اشتعال در نزدیکی سیم‌کشی برق میتواند خطر آتش‌سوزی را تا حد زیادی افزایش دهد. این مواد می‌توانند شامل کاغذ، پارچه، و دیگر مواد مشابه باشند که با گرم‌شدن سیم‌ها، دچار آتش سوزی خواهند شد.
عدم توجه به علائم هشداردهنده
عدم توجه به علائم هشداردهنده یک علت آتش گرفتن سیم برق است. بوی سوختگی، داغ شدن غیرعادی پریزها و سیم‌ها و صداهای غیرمعمول از علائمی هستند که نشان می‌دهند احتمال خطر بروز آتش سوزی، کم نیست. با توجه به این علامت‌ها می‌توان جلوی دلایل بروز آتش سوزی ناشی از برق را گرفت.
آسیب ناشی از جوندگان و حیوانات خانگی
جوندگان مانند موش‌ها می‌توانند به سیم‌ها آسیب برسانند و موجب ایجاد اتصال کوتاه و حرارتدیدگی شوند. در نهایت آتش سوزی هم اتفاق می‌افتد. استفاده از محافظ‌های مناسب و بررسی دوره‌ای برای مشاهده علت‌های آسیبدیدگی از سوی جوندگان اهمیت فراوانی دارد.
عدم نگهداری مناسب از سیم‌ها
نگهداری نادرست از سیم‌ها شامل عدم مرتب‌سازی و محافظت از آن‌ها میتواند موجب فرسودگی و آسیبدیدگی آن‌ها شود. این آسیب‌ها یکی از 10 علت آتش گرفتن سیم برق به حساب می‌آیند. نگهداری صحیح و بازرسی منظم از سیم‌ها برای پیشگیری از این مشکلات، ضروری است.
استفاده از سیم و کابل تقلبی به جای اصلی
استفاده از سیم و کابل‌های تقلبی به جای محصولات اصلی و استاندارد، میتواند خطرات بسیاری را به دنبال داشته باشد. این سیم‌ها امکان دارد به علت کیفیت پایین، نتوانند بار الکتریکی موردنظر را تحمل کنند و در نهایت دچار حرارتدیدگی و آتش‌سوزی شوند. انتخاب محصولات باکیفیت و تاییدشده برای سیستم‌های برقکشی اهمیت زیادی دارد. پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر، مقاله کابل خشک چیست را مطالعه کنید.
اتصالات شل در سیم‌کشی برق
اتصالات شل یکی از رایج‌ترین دلایل آتش‌سوزی در سیم‌کشی ساختمان است. وقتی دو سیم یا یک سیم و ترمینال به درستی محکم نشده باشند، جریان برق با مقاومت بیشتری از آن نقطه عبور می‌کند. این مقاومت بالا باعث تولید حرارت شده و در طول زمان میتواند به عایق سیم آسیب بزند. نتیجه این روند، ایجاد جرقه‌های کوچک و در نهایت آتش‌سوزی خواهد بود.
استفاده از ترمینال‌های استاندارد، ابزار مناسب و بازبینی دوره‌ای اتصالات از مهم‌ترین اقداماتی است که خطر شل شدن را کاهش می‌دهد. در واقع یک اتصال شل میتواند مثل یک کانون حرارت پنهان عمل کند و کل مدار را دچار مشکل کند.
رطوبت در سیستم سیم‌کشی برق
وجود رطوبت در اطراف سیم‌کشی برق، به‌ویژه در فضاهای مرطوب مانند آشپزخانه، حمام یا پارکینگ، خطر اتصالی و آتش‌سوزی را افزایش می‌دهد. آب به عنوان رسانا میتواند مسیر جریان را تغییر دهد و باعث اتصال کوتاه بین سیم‌ها یا بین سیم و بدنه فلزی شود.
این پدیده علاوه‌بر آسیب به تجهیزات، زمینه‌ساز ایجاد جرقه و آتش خواهد بود. استفاده از لوله‌های مناسب، عایق‌کاری کامل سیم‌ها و نصب پریز و کلید با درجه حفاظتی IP بالا در محیط‌های مرطوب، روش‌های مطمئنی برای کاهش این خطر هستند. رعایت این اصول در طراحی و اجرای سیم‌کشی میتواند از بروز حوادث جدی جلوگیری کند.
ضعف شبکه برق‌رسانی و تأثیر آن بر سیم‌کشی ساختمان
ضعف در شبکه برق‌رسانی میتواند به شکل نوسان ولتاژ، افت شدید برق یا قطعی‌های مکرر خود را نشان دهد. این شرایط فشار مضاعفی به تجهیزات برقی و سیم‌کشی ساختمان وارد می‌کند. نوسان مداوم باعث داغ شدن سیم‌ها و افزایش جریان ناگهانی می‌شود که در نهایت میتواند به ذوب شدن عایق یا جرقه زدن اتصالات منجر شود.
از طرف دیگر در مناطقی که شبکه برق پایدار نیست، احتمال سوختن لوازم برقی و آسیب به فیوزها بیشتر است. برای مقابله با این مشکل، نصب محافظ ولتاژ و استفاده از سیم‌های استاندارد ضروری است. ضعف شبکه اگر نادیده گرفته شود، میتواند به تدریج زمینه آتش‌سوزی‌های جدی را فراهم کند.
چگونه باید از بروز علت آتش گرفتن سیم برق جلوگیری کرد؟
اکنون که با 10 علت آتش گرفتن سيم برق آشنا شدید، می‌توان از راهکارهای مختلفی برای جلوگیری از بروز آتش سوزی استفاده کرد. راه های پیشگیری از بروز آتش سوزی سیم‌های برق عبارتند از:
- استفاده از سیم و کابل های استاندارد
- نصب سیم برق توسط برق کار متخصص و ماهر
- عدم بارگذاری بیش از حد مدار
- بررسی دوره‌ای سیم کشی برق
- دور نگه داشتن مواد قابل اشتعال از سیم برق
- استفاده از فیوز و کلید محافظ
- بررسی دائم توسط متخصص
- تعمیر یا تعویض فوری سیم‌های آسیب دیده
- خاموش کردن وسایل برقی قبل از ترک خانه
- عدم استفاده از سیم برای اهداف غیر معمول
- کنترل تابلو و اتصالات برق (از جمله توجه به فیوزهای مکرر قطع شونده)
- کنترل لوازم پر مصرف (مانند کولر گازی و بخاری برقی و راهکارهای خاص آن‌ها)
- بارگذاری مدار مناسب (توزیع بار بین مدارها)
ثبت درخواست سیم کشی برق ساختمان
پس از بروز هر یک از انواع علت آتش گرفتن سیم برق باید چه کنیم؟
آگاهی از علت آتش گرفتن سيم برقمی‌تواند به جلوگیری از بروز این حادثه کمک کند؛ اما دیگر در صورت بروز حادثه بررسی علت‌ها را کنار بگذارید و فورا اقدامات زیر را انجام دهید:
- قطع کامل منبع تغذیه و جریان برق
- تماس با آتش نشانی
- خروج از محل حادثه
- جلوگیری از افراد متفرقه به محل آتش سوزی
- استفاده از کپسول‌های آتش نشانی
- ارزیابی و جبران خسارت‌های ناشی از حادثه با کمک متخصصان مربوط به ایمنی حریق
دلایل و علت آتش سوزی سیستم برق، چقدر تکرارپذیری دارد؟
بر اساس گزارش‌های منتشر شده در حوزه ایمنی ساختمان، حدود ۳۰ درصد از آتش‌سوزی‌های شهری در نقص سیم‌کشی و تجهیزات برقی ریشه دارند. این آمار نشان می‌دهد که بی‌توجهی به استانداردهای نصب و نگهداری سیستم برق ساختمان میتواند یکی از عوامل اصلی بروز حوادث جدی باشد.
اهمیت این موضوع زمانی بیشتر آشکار می‌شود که بدانیم بخش بزرگی از این خسارت‌ها با بازرسی‌های دوره‌ای و استفاده از تجهیزات استاندارد کاهش پیدا می‌کند. در واقع افزایش آگاهی عمومی درباره خطرات سیم‌کشی معیوب میتواند نقش موثری در پیشگیری ایفا کند.
نتیجه‌گیری
ایمنی برق، موضوعی مهم و ضروری است که نباید به سادگی از آن عبور کرد. همانطور که در طول این مقاله بررسی کردیم، علت آتش گرفتن سیم برق ناشی از عوامل متعددی است که ممکن است خسارات جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.
با رعایت نکات ساده‌ای همچون استفاده از سیم و کابل استاندارد، نصب توسط برق‌کار ماهر و موارد دیگر می‌توانیم از بروز این حوادث تلخ و ناگوار پیشگیری کنیم.
سوالات متداول
علت داغ شدن سیم برق چیست؟
داغ شدن سیم برق به‌صورت معمول به علت افزایش بار الکتریکی بیش از حد، سیم‌کشی غیراستاندارد یا استفاده از سیم‌های نامناسب و بی‌کیفیت رخ می‌دهد.
از کجا بفهمیم سیم یا کابل برق اصل است یا تقلبی؟
برای تشخیص اصل یا تقلبی بودن سیم یا کابل برق باید به مواردی مانند وجود برچسب‌های مشخص و استانداردهای معتبر، ساخت سیم از مواد باکیفت و مقاوم بودن عایق، قیمت مناسب (نه خیلی ارزان) و تست الکتریکی تجهیزات توجه کرد.
