آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به زبان ساده

در این آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به بررسی سادهترین روش برای انجام این کار میپردازیم. در واقع کلیدهای تک پل، از متداولترین و سادهترین ادوات برقی هستند که امکان ندارد در ساختمانها وجود نداشته باشند. ازاینرو درصورتیکه قصد راهاندازی و نصب کلید تک پل را دارید میتوانید بر اساس روشی که در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به آن اشاره خواهیم داشت، عمل کنید.
کلیدهای تک پل به شما اجازه قطع و وصل کردن مدار الکتریکی را میدهند. کلیدهای تک پل امروزه در مدلهای چراغدار در بازار موجود هستند. مدل چراغدار کمی با مدل ساده متفاوت است. یعنی روی حالت خاموش، چراغ کلید روشن و روی حالت روشن لامپ، چراغ کلید قطع میشود. در هر ساختمانی، اگر سیمهای ورودی خانه و یا محل کار را بررسی کنید، با دوشاخه مواجه میشوید.
یکی از این شاخهها سیم نول و دیگری سیم فاز نام دارد. هر دوی این سیمها باید به کلید هدایت و روی آن متصل شوند. میتوانید از فازمتر برای پیداکردن فاز و نول استفاده کنید. لازم است که پیش از هر کاری اتصال برق را قطع کنید. سپس با علم به این که کدام سیم نول و کدام فاز است، پشت کلید تک پل را باز کنید.
ابزارهای لازم در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار
در مبحث برقکاری ساختمان شما نیاز به یک سری ابزار برقکاری خواهید داشت. در درجه اول باید این ابزار را فراهم کنید. انبردست، پیچگوشتی، نوار و چسب برق و همینطور سیملختکن از جمله مهمترینها هستند. بهتر است همیشه برای جداکردن روکش عایق روی سیمها از سیملختکن استفاده کنید. در این صورت آسیبی به رشتههای سیم وارد نمیشود.
تفاوتی ندارد که قصد نصب کلید تک پل یا دو پل و یا حتی پریز را دارید، چون در تمامی حالات شما به این ابزارها و لوازم نیاز پیدا میکنید. فازمتر یکی از مهمترین موارد است که ترجیح دادیم بهصورت جداگانه به آن اشاره کنیم.
با استفاده از فازمتر شما میتوانید جریان برق و همینطور فاز و نول بودن سیم برق را بررسی کنید. در ادامه به اهمیت این ابزار بیشتر پی میبرید. توجه کنید که برای یافتن جریان ولتاژ حتی میتوانید از لوازمی نظیر مولتی متر نیز استفاده کنید. البته کار با مولتی متر نیز اصول و قواعد خاص خود را دارد.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار برای اتصال سیمها
کلیدهای تک پل مدار فوقالعاده سادهای دارند و بهراحتی میتوان آنها را پیکربندی کرد. در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار روی کلیدها از پیچهای رنگی برای تشخیص مدار استفاده میشود. سیم نول را باید بهصورت مستقیم از جعبه تقسیم فیوز ساختمان به لامپ متصل کنید، سپس سیم فاز را باید وارد کلید تک پل کنید. در مرحله بعد باید سیم فاز را به سمت لامپ هدایت کنید. نصب کلید تک پل با بررسی رنگ پیچها انجام میشود.
رنگ پیچها در کلیدهای تک پل معمولاً سفید و نقرهای یا سفید و قرمز یا سفید و طلایی است. در اینجا باید بدانید که پیچ غیرمفید در واقع محل اتصال و ورود سیم فاز ورودی خواهد بود.
برای اینکه نصب را دقیق و مطابق آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار انجام دهید؛ نیاز نیست متخصص نقشهخوانی برق باشید! کافی است اصول اولیه را بدانید. فاز (قهوهای یا قرمز) وارد ترمینال ورودی کلید میشود و از ترمینال خروجی به سمت لامپ میرود. نول (آبی) مستقیماً به لامپ وصل میشود.
چراغ نشانگر درون کلید بین همین دو نقطه قرار میگیرد و با کمک یک مقاومت کوچک، همیشه در حالت خاموش بودن کلید روشن میماند. اگر مدار ارت داشته باشد؛ سیم سبز و زرد به قوطی یا بدنه متصل میشود. نکته مهمی که در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار باید به آن اشاره کنیم این است که همه سیمها باید از جنس مس و سطح مقطع ۱٫۵ میلیمتر مربع بوده و مسیر سیمکشی هم تا جای ممکن کوتاه و مستقیم باشد.
لازم است که برای جریان گرفتن سیستم، سیم فاز را به آن متصل کنید. پیچ را باز کنید، سیم را در محفظه مربوطه قرار داده و سپس پیچ را ببندید. سپس پیچ دوم که رنگی است را به محل اتصال سیم فاز ورودی از جعبه فیوز یا تابلو ساختمان متصل کنید.
مرحله بعدی از آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، سیم فاز ورودی به کلید تک پل خروجی دریافت میکند و پیچ سفیدرنگ باید بسته شود. در ادامه لازم است که چراغ را نیز متصل کنید. در برخی از کلیدها الایدی بهصورت معمول روی پنل نصب شده است.
روی بخش پشتی این کلیدها دو سیم آویزان وجود دارد. بدون توجه به ترتیب سیمها، باید هر دوی آنها را بهصورت جداگانه به دوپیچ متصل کنید. درحالیکه سیمکشی و نصب کلید تک پل پیش میبرید، کاری به سیم نول نداشته باشد. در واقع اگر سیم نول را متصل کنید، چراغ همیشه روشن میماند.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به صورت مرحلهای
قطع برق اولین کاری است که باید انجام دهید. سیمها را بهدرستی بررسی کنید. سیم فاز در مدلهای دو پل به رنگ قرمز یا مشکی خواهد بود. در این سیم جریان برق در حال حرکت است. سیم نول نیز سفید رنگ است و رنگ سیم ارث نیز ممکن است هر چیزی باشد. در واقع سیم ارث از برقگرفتگی جلوگیری میکند.
حالا پس از آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به سراغ نحوه نصب کلید دو پل خواهیم رفت. ابتدا باید سیم فاز و نول را پیدا کنید که برای این کار میتوانید از فازمتر استفاده کنید. درصورتیکه توانستید تشخیص دهید که کدام سیم نول و فاز است باید آن را به محل درست متصل کنید. کلیدهای دو پل بخشی مستطیل شکل دارند که نشانگر مکان درست اتصال سیمها خواهد بود. برای کسب اطلاعات کامل سیم کشی کلید دوپل به روش ساده را مطالعه کنید.
پایانه سیم فاز نقرهای و مشکی، سیم نول مسی رنگ و سیم ارث نیز سبز خواهد بود. این رنگها را بهخاطر بسپارید. معمولاً ترکیب این رنگها در تمامی سیستمهای برقی (و نه ففط نحوه نصب کلید برق چراغ دار) اینگونه است. پس از آن باید هرکدام را بهدرستی به زیر پیچ برده و محکم ببندید. پس از بستن مطمئن شوید که همه چیز درست انجام شده و سیم از زیر پیچ جدا نمیشود. همینطور بهتر است که اول سیم ارث متصل شود. در بخش نهایی قبل از اتصال به برق و راهاندازی کلید دو پل چراغدار، همه چیز را بهخوبی چک کنید.
مدار کلید دو پل چراغدار
در بحث نصب کلید تک پل در مورد شماتیک کلی و مدار کلیدها صحبت کردیم. حالا به سراغ مدلهای دو پل میرویم. سریهای دو پل شاید کمی پیچیده به نظر برسند اما در نهایت یک بخش اضافه دارند. از کلیدهای دو پل میتوانید برای قطع و وصل کردن جریان دو لامپ استفاده کنید.
سیم نول همواره در جریان قرار خواهد گرفت، اما سیم فاز که معمولاً میتواند قرمز رنگ باشد باید در حالت قطع و وصل باشد. به همین دلیل باید آن را در حالتی که کلید را درست در دست گرفتهاید، روی کلید سمت راست متصل کنید. در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، لازم است که بدانید که کدام سیم نول و کدام فاز است. در سیمکشی ساختمان و اتصال کلیدها اشتباهاتی میشود که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
در نصب کلید تک پل باید از هرگونه اتصال بیرونی و همینطور در دسترس بودن سیم از بخش زیرین جلوگیری شود! به همین دلیل فراموش نکنید که امنترین نحوه نصب کلید برق چراغ دار آن روشیست که اصول ایمنی فدای صرفهجوییهای مالی نشود. برای پوشاندن سیمها در محیطهای بیرونی میتوانید از داکت ولوله استفاده کنید.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار و رعایت فاصلههای ایمن
اگر تصمیم گرفتهاید نصب کلیدهای تک پلی که چراغ دارند را خودتان انجام دهید یا صرفا میخواهید بدانید استانداردهای فواصل ایمنی در این عملیات به چه صورت است؛ تمامی این مسائل را در این بخش بررسی خواهیم کرد. همراه ما باشید.
فاصله کلید از چهارچوب در (حمام، آشپزخانه، سرویس بهداشتی)
یکی از اولین چیزهایی که در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار باید در نظر گرفته شود، محل دقیق نصب است. شاید بهنظر برسد همین که کلید در دسترس باشد کافی است، ولی تجربههای زیادی نشان میدهد که انتخاب اشتباه محل نصب، بعدها مشکلات زیادی بهوجود میآورد. پیشنهاد میشود ارتفاع کلید از کف بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر باشد و دستکم ۱۵ سانتیمتر از لبه چهارچوب در فاصله داشته باشد.
در حمام یا سرویس بهداشتی اگر کلید خیلی به در نزدیک باشد، بخار یا قطرات آب به آن برخورد میکند و خطر قوس الکتریکی یا سوختن کلید بالا میرود. در آشپزخانه هم همین مشکل میتواند با برخورد درِ کابینت یا بخار حاصل از پختوپز ایجاد شود. اگر کلید قبلاً در جای نامناسب نصب شده، جای نگرانی نیست! شما میتوانید با کمک یک ترانک باریک یا قوطی توکار موقعیت آن را اصلاح کنید.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار با فاصله از لولههای گاز و آب
یکی از خطاهایی که خیلی از نصابها یا افراد کمتجربه مرتکب آن میشوند، نصب کلید در نزدیکی لولههای گاز یا آب است. شاید در نگاه اول بیخطر بهنظر برسد؛ اما کافی است کمی بخار یا نشتی به پشت کلید نفوذ کند تا با کوچکترین جرقه، هم به کلید آسیب برسد و هم احتمال آتشسوزی بالا برود.
طبق استاندارد، فاصله کلید از لوله گاز باید دستکم ۵۰ سانتیمتر و از لوله آب ۳۰ سانتیمتر باشد. در حمام و سرویس، این فاصله علاوهبر جلوگیری از تماس مستقیم آب به کلید، لازم است به نحوی رعایت شود که اطراف آن خشک باقی بماند. اگر همین حالا کلیدی در فاصلهای خطرناک نصب شده، با استفاده از عایق مخصوص لوله و نصب ترانک یا جعبه توکار در موقعیت ایمن، میتوانید به صورت موقتی جلوی بروز بحرانها را بگیرید و تا زمان بازسازی از برقگرفتگی در حمام، مصون باشید.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار با رعایت فاصله چند کلید کنار هم
وقتی چند کلید قرار است کنار هم نصب شوند (مثل روشنایی و فن در سرویس یا چراغ و هود آشپزخانه) باید به فاصله میان آنها دقت شود. پیشنهاد استانداردهای برقکشی در کشور به این صورت است که فاصله مرکز به مرکز بین کلیدها حداقل ۶ سانتیمتر باشد.
اگر کنجکاوید دلایل این فاصلهبندی را بدانید لازم است بگوییم رعایت این استاندارد فواصل، هم از گرم شدن بیش از حد پشت صفحه جلوگیری میشود و هم تشخیص و استفاده از هر کلید راحتتر خواهد بود به خصوص اوقاتی که در تاریکی یا هنگام عجله به استفاده از کلید نیاز پیدا میکنید.
در صورتی که کلیدها خیلی بههم نزدیک باشند؛ هم در استفاده از کلیدها به راحتی دچار اشتباه میشویم و هم خود کلیدها در فضای فشرده به راحتی داغ میکنند. جالب است بدانید امکان داغ کردن کلیدها در این شرایط بسیار بالاست و همین گرما بهمرور زمان باعث میشود عایقها بسوزند و عملکرد آنها دچار اختلال شود.
برای جلوگیری از بروز چنین مشکلی، آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار یک راه پیش پای شما قرار داده است و آن هم استفاده از فریمهای چند خانه استاندارد و طراحی صحیح لولهکشی برق به شمار میرود.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار برای برقکشی توکار و روکار
در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار شاید یکی از سؤالهای مهم همین باشد که نصب روکار بهتر است یا توکار؟ اگر به ظاهر زیبا و دیواری صاف و یکنواخت فکر میکنید، قطعاً نصب توکار انتخاب مناسبی است. در این روش، قوطی برق داخل دیوار قرار میگیرد و فقط صفحه بیرون میماند. ولی این کار نیاز به شیارزنی و گچکاری دارد، مخصوصاً اگر دیوار از جنس بتنی باشد.
نصب روکار خیلی سریعتر انجام میشود، فقط به جعبه سطحی و داکت نیاز دارد و گزینه مناسبی برای فضاهایی است که نمیخواهید به دیوار دست بزنید، مثل کارگاهها یا سرویسهای نیمهتمام. البته باید توجه داشت که در روش روکار، صفحه روی دیوار برجسته میماند و ممکن است در بعضی فضاها مزاحمت ایجاد کند. انتخاب نهایی هم به شرایط فیزیکی دیوار، سلیقه، و بودجه بستگی دارد.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار با سیمکشی توکار
برای اجرای توکار، کار با مشخص کردن محل دقیق نصب شروع میشود. این نقطه باید هم دسترسی آسان داشته باشد و هم با استانداردهای ارتفاع هماهنگ باشد. سپس با دستگاه شیارزن، روی دیوار مسیری حدود ۲ سانتیمتر عرض و ۳ سانتیمتر عمق ایجاد میشود. داخل این شیار، لوله برق یا کاندوئیت PVC قرار میگیرد تا سیمها از آن عبور کنند. قوطی کلید درون دیوار قرار میگیرد و در جای خود محکم میشود.
حالا نوبت سیمکشی است؛ سیم فاز وارد ترمینال ورودی کلید میشود، خروجی به لامپ وصل میشود و سیم نول مستقیم به لامپ میرود. اگر ارت در سیستم وجود داشته باشد، باید به بدنه قوطی یا صفحه متصل شود. بعد از تست کامل با فازمتر، درپوش کلید بسته میشود و شیارها با گچ یا ملات پوشانده میشود. این روش اجرای تمیز و ماندگاری دارد، ولی نیازمند دقت و صرف زمان بیشتر است.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار با سیمکشی روکار
اجرای روکار معمولاً برای افرادی مناسب است که به دنبال راهحلی سریع و بدون تخریب هستند. در این روش از آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، ابتدا مسیر کابلکشی روی دیوار مشخص میشود. این مسیر با استفاده از داکتهای پلاستیکی شعلهگیر محافظت میشود که هم ایمنی دارند و هم نمای کار را منظمتر میکنند.
جعبه کلید روکار یا با پیچ و رولپلاک به دیوار متصل میشود یا در موارد خاص با چسب صنعتی مخصوص ثابت میشود. کابل برق از داخل داکت عبور میکند، سپس فاز وارد ترمینال ورودی کلید میشود و خروجی آن به لامپ میرود. نول همانطور مستقیم از تابلوی برق به پایه لامپ میرسد. اگر سیم ارت در اختیار دارید، حتماً آن را به ترمینال جداگانهای که به بدنه فلزی جعبه متصل است وصل کنید.
بعد از تست عملکرد مدار و اطمینان از درستی اتصالات، درپوش داکت بسته میشود و صفحه کلید نصب میشود. این روش برای فضاهای صنعتی، کارگاهها یا پروژههایی که قرار است بهزودی بازسازی شوند، کاربرد زیادی دارد.
بررسی مشکلات رایج با آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار
در طول آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار بد نیست با خطاهایی آشنا شوید که خیلی از افراد ناخواسته مرتکب میشوند. شناسایی این خطاها نه فقط در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، بلکه برای سنجش عملکرد برقکار یک مزیت محسوب میشود تا خدمات بهتری دریافت کنید. در ادامه به این خطاها اشاره خواهیم داشت.
اتصال اشتباه فاز و نول
اگر جای فاز و نول در ترمینال کلید جابهجا شود، چراغ نشانگر بهطور مداوم روشن میماند. این موضوع هم مصرف برق را بالا میبرد و هم باعث میشود ایمنی مدار کاهش پیدا کند. با یک تستر ساده و بررسی مسیر سیمکشی، میتوان این اشتباه را اصلاح کرد و جلوی وقایع خطرناک بعدی را بگیرد.
سیمکشی بدون جعبه تقسیم
یکی دیگر از اشتباهات رایجی که در آموزش نصب کلید تک پل، لازم است به آن اشاره داشته باشیم؛ مربوطه به موقعیتیست که چند سیم مستقیم پشت کلید جمع شوند! در این موقعیت فضا تنگ شده و همین مسئله باعث بالا رفتن دما و در نهایت آسیب به عایق سیمها خواهد شد. توصیه ما در این آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار این است که دقت داشته باشید حتما در فرآیند سیم کشی، انشعاب هر سیم از دیگری در جعبه تقسیم جدا شود.
استفاده از کلید با درجه حفاظت پایین در فضاهای مرطوب
برای فضاهایی مثل حمام یا سرویس، کلید باید حداقل IP44 داشته باشد. اگر کلید سادهای با IP پایین در این محیطها نصب شود، بخار به داخل آن نفوذ میکند و احتمال قوس الکتریکی را افزایش میدهد. استفاده از کلید مناسب، همراه با درپوش فنردار و واشر عایق، بهترین انتخاب در فضاهای مرطوب به شمار میرود.
نقش سیم ارت در نصب کلید تک پل چراغ دار
در ظاهر شاید بهنظر برسد سیم ارت فقط مخصوص دستگاههای بزرگ یا صنعتی است، اما در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، اهمیت آن کاملاً ملموس میشود. وقتی چراغ نشانگر در مدار باقی میماند، همیشه مقداری جریان از داخل کلید عبور میکند. اگر این جریان راهی برای تخلیه نداشته باشد؛ بدنه فلزی یا قوطی برق بهآرامی حامل جریان برق میشود!
در این وضعیت تصور کنید کسی با دست مرطوب به کلید دست بزند به راحتی دچار برقگرفتگی خواهد شد. سیم ارت دقیقاً برای همین موقعیتها طراحی شده تا این جریان ناخواسته را به زمین منتقل کند. در نتیجه هم از برقگرفتگی جلوگیری میشود و هم عمر چراغ نشانگر افزایش پیدا میکند. حتی در خانههایی که ارت عمومی ندارند، میتوان با استفاده از چاه ارت یا میله اتصال به زمین، این استاندارد ایمنی را به راحتی فراهم کرد.
آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار و ترکیب با کلید تبدیل و صلیبی
لازم است بدانید در این آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به ترکیب این دست از کلیدها با سایر کلیدهای برقکشی نیز میبایست اشاره کرد. بترکیب با کلید چراغدار، استفاده از کلید تبدیل و صلیبی همزمان با ایجاد قابلیت کنترل روشنایی از چند نقطه، ایمنی و کارایی سیستم روشنایی را بهشدت ارتقاء میدهد.
کلید چراغدار در این ترکیب، بهخصوص در مسیرهای تاریک یا مکانهایی با رفتوآمد بالا مانند راهروها یا راهپلهها، به افراد کمک میکند محل کلید را با سرعت و امنیت بیشتری بتوانند پیدا کنند.
در مدارهای صلیبی، که در آنها چند ورودی به یک روشنایی متصل است، اضافه کردن کلید چراغدار در نقاط استاندارد باعث میشود کاربران حتی در خاموش بودن چراغ نیز بتوانند موقعیت کلید را تشخیص دهند و از خاموش یا روشن بودن مدار آگاه شوند.
از منظر فنی در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، سیستم تبدیل باید با سه رشته سیم شامل یک فاز مشترک و دو برگشت بین کلیدها اجرا شود. کلید چراغدار معمولاً در محل ورودی یا خروجی مسیر نصب میشود تا نقش نشانه را ایفا کند. در مدار صلیبی هم کلید صلیبی در میانه مسیر بین دو کلید تبدیل قرار میگیرد و چهار سیم نیاز دارد که بهدرستی بین ترمینالها جابهجا شود.
در صورت استفاده از کلیدهای چراغ دار، مطابق آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به صورت اصولی، اضافه کردن یک خازن موازی با لامپ را به شما توصیه میکنیم تا از چشمکزدن یا روشن ماندن ناخواسته چراغها جلوگیری شود. تمامی سیمها باید از نوع مسی با سطح مقطع ۱.۵ میلیمتر مربع و عایق مقاوم به حرارت انتخاب شوند تا ایمنی کامل فراهم شود.
توصیههای مهم در آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار
توجه کنید که در برخی ساختمانها اشتباه در سیمکشی وجود دارد و پریز و کلیدهای شما ممکن است همواره برق داشته باشند. حتی وقتی روی جعبه تقسیم داخل واحد جریان برق را قطع میکنید، ممکن است همچنان برق در کلید و پریزها در جریان باشد. در این وضعیت لازم است که برق را از کنتور اصلی چک کنید.
البته امکان اتصال و جریان برق اضافه حتی در حالت قطع بودن کنتور نیز وجود دارد. بهعنوان جمعبندی در آخرین نکات نحوه نصب کلید برق چراغ دار؛ باید عرض کنیم که در تمامی شرایط قبل از این که به سیمهای برق دست بزنید، باید آنها را بهخوبی با فازمتر چک کنید و سپس این کار را انجام دهید. دستکشهای عایق نیز برای انجام برقکاری از ملزومات هستند.
جمعبندی
در نهایت پس از بررسی کامل آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار، لازم است توضیحاتی در مورد انجام اینگونه کارها و برقکشی ساختمان به شما شرح دهیم. گاهی عدم توجه و همینطور بیاحتیاطی و سهلانگاری در برقکاری، میتواند به قیمت جان افراد تمام شود. در نظر داشته باشید که سیمها پس از اتصال باید بهخوبی پیچ شوند. شل بودن پیچها یکی از بزرگترین مشکلاتی است که در پریزها و کلیدهای برق میتواند سبب بروز حادثه شود.
به همین دلیل توصیه آموزش نصب کلید تک پل چراغ دار به شما این است که حتماً از کلیدها و پریزهای باکیفیت استفاده کنید. پس از خرید کلیدهای چراغدار، دو سیم اتصال لامپ LED آن را بهخوبی چک کنید. در برخی از کلیدها ممکن است سیمها از جا درآمده باشد که میتوانید خودتان آنها را مجددا متصل کنید.